Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından açıklanan 9 ekim ile biten haftaya ait Haftalık Para ve Banka İstatistikleri’ne göre, kararın uygulamaya geçtiği ilk hafta TL mevduat hesaplarının büyüklüğü %0,44 artarak 1 trilyon 573 milyar 827 milyon 911 bin TL’ye ulaştı. Geçen yılın aynı dönemine göre ise TL mevduatlar %37,1 artış gösterdi.
Bankacılık sektöründeki toplam mevduat tutarı ise 9 ekim biten haftada %1,80 artarak 3 trilyon 601 milyar 483 milyon 442 bin TL’ye ulaştı. Yabancı para cinsinden mevduat ise 1 trilyon 891 milyar 401 milyon 202 bin lira oldu.
“TL hesaplarda net getiri artınca etkisi piyasalara yansıdı”
Konuyla ilgili değerlendirmede bulunan online kredi ve sigorta karşılaştırma platformu Hesapkurdu.com Kredi Ürün Müdürü Ersin Yaşar, yapılan hamlenin TL’nin cazibesini artırmaya yönelik olduğunu açıklayarak,“Stopaj oranlarının düşürülmesi TL mevduatının enflasyon üzerinde getiri sağlaması, reel getiri pozisyonunun kuvvetlenmesi adına olumlu oldu. TL mevduat faizlerinden alınan stopaj oranlarının düşürülmesiyle, TL mevduat yatırımlarının özellikle döviz mevduata göre avantajlı hale gelmesi için bir adım atılmış oldu. 9 Ekim ile biten haftada bunun etkisi kısıtlı kalsa da TL’ye olan ilgi benzer adımlarla daha da artacaktır. Ayrıca, birikimlerin TL cinsinden açılmış mevduat ve katılım hesaplara yönlendirilmesiyle, yastık altı birikimlerin ekonomiye kazandırılacağını da öngörüyoruz.” ifadelerini kullandı.
“2020 yılı mevduat faiz oranının ortalaması %8-9 arasında seyrediyor”
Mevduat faiz oranının 2020 ekim ayında, önceki aya göre ortalama %1,13’lük artışla %10,69 oldu bilgisini veren Yaşar, “2020 yıl ortalaması %8,93 olurken yıl içinde en yüksek ortalama içinde bulunduğumuz ekim ayında gerçekleşti. Öte yandan, 2019 yıl ortalaması %15,95 olarak gerçekleşmişti. 2019 yılında en yüksek ortalama ise %20,17 ile mayıs ayında yaşandı.” dedi.
Mevduat faiz oranlarının temel olarak kredi faiz oranlarına paralel olarak belirlendiğini kaydeden Ersin Yaşar, “Bunun nedeni bankaların mevduat toplamak için ödedikleri faize belirli bir kâr marjı ekleyerek kredi faiz oranlarını belirlemesidir. Kredi faiz oranlarında olduğu gibi mevduat oranları da herhangi bir değer kaybı olmaması için enflasyona duyarlı olarak belirlenir. Hatta enflasyon oranına bağlı olarak mevduat hesaplarının sayısı da son dönemde artış gösteriyor.” şeklinde konuştu.
“Uzun vadeli yatırımlardan vergi alınmaması yabancıların Türk bankalarına yatırımını arttıracaktır”
Vergi kesintisinde dikkat çeken en önemli değişikliğin 1 yıldan uzun vadeli Türk Lirası mevduat hesabından %10’dan %0’a çekilmesi olarak açıklayan Yaşar, “Karara göre yüzde 10 olan vergi oranı yüzde 0’a çekildi. Yani, yatırım amacıyla 1 yıldan uzun süre bankalara yatırılan paradan vergi alınmayacak. Yabancı yatırımcıların Türk bankalarını tercih etmesinde büyük etken olacak. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) açıklayacağı haftalık ve aylık verilerden yatırım miktarlarını takip edeceğiz.” dedi.
Ne olmuştu?
Yapılan değişiklik sonucunda vadesiz ve ihbarlı hesaplar ile 6 aya kadar (6 ay dahil) vadeli hesaplar için yüzde 15'lik kesinti yüzde 5'e, 1 yıla kadar (1 yıl dahil) vadeli hesaplarda yüzde 12'lik kesinti yüzde 3’e, 1 yıldan uzun vadeli hesaplarda ise yüzde 10 olan kesinti oranı %0’a düşürülmüştü.