Ege Üniversitesi (EÜ) Fen Fakültesi Fizik Bölümü öğretim üyesi Doç. Dr. İlbeyi Avcı’nın yürütücülüğünü yaptığı “Süperiletken Kuantum Sensör Geliştirilmesi” başlıklı proje TÜBİTAK 1001-Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Projelerini Destekleme Programı tarafından desteklenmeye uygun bulundu.
Proje ekibini makamında ağırlayan Rektör Prof. Dr. Necdet Budak, “ Üniversitemiz akademisyenleri nitelikli çalışmalarla hem bilim dünyasına hem de literatüre önemli katkılar yapmaya devam ediyorlar. Fen Fakültesi Fizik Bölümü öğretim üyesi Doç. Dr. İlbeyi Avcı’nın yürütücülüğünü yaptığı Süperiletken Kuantum Sensör Geliştirilmesi başlıklı proje TÜBİTAK 1001-Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Projelerini Destekleme Programı kapsamında fonlanmaya uygun bulundu. Hocamızı tebrik ediyor, çalışmalarında başarılar diliyorum” dedi.
Projenin içeriği ile ilgili bilgi veren Doç. Dr. İlbeyi Avcı, “Süperiletken Kuantum Girişim Aygıtları (SQUID’ler), üstün hassasiyeti nedeniyle kuantum limitlerdeki manyetik alanların tespiti ve buna dayalı olarak çeşitli niceliklerin yüksek çözünürlükle ölçülebilmesini sağlayan ultra hassas sensörler olarak öne çıkmıştır. Özellikle düşük sıcaklık süperiletkenlerinden niyobyum (Nb) tabanlı SQUID’ler, tıp, malzeme bilimi ve elektronik alanında, RSFQ ve QUBIT devrelerinde başarıyla kullanılmaktadır. Diğer yandan, yüksek sıcaklık süperiletkenlerinden YBa2Cu3O7-x (YBCO) tabanlı SQUID’ler ise sıvı azot sıcaklığında (77K) çalışabilmeleri ve kompakt soğutucularla mobil sensör olarak kullanılabilmeleri nedeniyle süperiletken teknolojinin vazgeçilmezleri arasındadır” diye konuştu.
“Dünyada çok az merkezde yapılabiliyor”
Gerçekleştirdiği araştırmanın dünyada çok az merkezde yapılabildiğini vurgulayan Doç. Dr. İlbeyi Avcı, “Mevcut projede bu sensörler kompakt yapıda ve çoklu çip yapısından oluşan entegre sensörler olarak geliştirilecektir. Elde edilecek yüksek başarımlı çip geliştirme süreçleriyle birlikte bu sensörler qubit ve kuantum bilgisayarları gibi sistemlerin realize edilebilmesine önemli ölçüde katkı sağlayacaktır. Benzer şekilde, manyetik alan sinyaline dönüştürülebilen bütün nicelikleri (pozisyon, akım, gerilim, hareket vb.) ultra hassas biçimde ve kuantum limitlerde tespit edebilecek aygıtların geliştirilebilmesi sağlanmış olacaktır. Dünyada çok az merkezde yapılabilen bu araştırmalar, Üniversitemiz Fen Fakültesi Fizik Bölümü’nde bulunan Kuantum Aygıt Laboratuvarı’nda (Quantum Device Lab-QDL) başarıyla yürütülmektedir. Bölümümüzde kurmuş olduğumuz QDL bu alanda ülkemizdeki ilk ve tek laboratuvar olma özelliğindedir” dedi.