ekonominin ilk çeyrekte yüzde 5 ile beklentilerin üzerinde büyüdüğünü belirtirken, “Talep cephesinden ihracat ile kamu tüketimi, arz cephesinden ise sanayi ve hizmet sektörü büyüme üzerinde belirleyici oldu. Yüzde 5'lik büyümenin yaklaşık yüzde 2,8'inin iç talep, yüzde 2,2'sinin ise net dış talepten gelmesi uzun zamandır beklediğimiz iki kanatlı büyümeye işaret ediyor” dedi. Daha çok kamudan beslenen iç talep ve kur artışlarını desteklediği dış talep çekişine, yatırımların, özellikle de makine-teçhizat cephesinin yeterince uyum sağlamamasının üzerinde durulmasını isteyen Yorgancılar, “Büyümenin saman alevi niteliğinde kalmaması için makine-teçhizat yatırımlarının artması, bu yatırımların artması için de döviz kurlarında istikrar ve enflasyonla birlikte faizlerin gerilemesi gerekmektedir. Büyüme hızının düzeyi sevindirici olmakla beraber sürdürülebilirlik boyutunda bazı kaygılar da yaratmaktadır" diye konuştu.
2017 yılının ilk çeyreğine ilişkin büyüme verilerini değerlendirirken sanayi sektörüne özel bir önem veren Ender Yorgancılar, şu bilgileri verdi:
"2017 yılının ilk çeyreğinde sanayi sektörü toplamda yüzde 5,3, sanayinin özünü oluşturan imalat sanayi ise yüzde 5,1 oranında büyümüştür. Böylece 2016 yılının üçüncü çeyreğindeki gerilemenin ardından sektördeki büyüme artarak devam etmiştir. Bu büyümede canlı iç talep kadar kur artışlarının desteklediği ihracat da etkili olmuştur. Nitekim 2017 yılının ilk çeyreğinde 2016 yılının aynı dönemine göre imalat sanayi ürünleri ihracatı yüzde 8,7 oranında artmıştır. Aynı dönemde sektördeki ithalat artışının sadece yüzde 3,1 oranında kalması, üretim artışında sanayicinin daha çok yerli girdi kullanımına yöneldiğini ortaya koymaktadır. Bu durum döviz kurlarında istikrarın ve de TL'nin aşırı değerlenmemesinin önemine işaret etmektedir."
Ayrıntılı rakamlar
Ender Yorgancılar, büyüme verilerinin detaylarında ilginç gelişmeler gözlendiğini vurgularken, "Yüzde 5,1'lik tüketim büyümesinde yarı dayanıklı mallara yönelik harcamaların yüzde 1,2 gerilediği, dayanıklı tüketim mallarına yönelik harcamaların binde 6, dayanıksız tüketim mallarına yönelik harcamaların yüzde 8 büyüdüğü görülmektedir. Ayrıca hane halkının hizmetlere yönelik harcamalarındaki artış yüzde 5,6 oranında gerçekleşmiştir. Bu veriler tüketimin niteliğinde zayıflama olduğunu, halkın daha çok fizyolojik ihtiyaçlarını karşılamaya yöneldiğini göstermektedir. Bu gelişme enflasyonun satın alma gücünü eritmesiyle yakından ilgilidir. Bu nedenle de enflasyonla mücadele, özellikle de enflasyon-ücret artışı sarmalının yukarıda doğru yöneliminin engellenmesi, ekonomi yönetiminin bir numaralı günden maddesi olmalıdır” dedi.
Ekonominin yüzde 5 büyüdüğü bir dönemde yatırımların sadece yüzde 2,2 oranında büyümesinin düşündürücü olduğuna dikkat çeken Yorgancılar, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Bu veri, büyümenin daha çok tüketim artışı ve buna cevap verebilmek için de kapasite kullanımının artmasıyla mümkün olduğunu ortaya koymaktadır. Ayrıca inşaat yatırımları yüzde 10 artarken makine ve teçhizat yatırımlarının yüzde 10,1 oranında gerilemesi oldukça endişe vericidir. Makine ve teçhizat yatırımlarının 2016 yılının ilk çeyreğinde yüzde 9,5 gibi yüksek bir oranda büyümüş olmasının yarattığı baz etkisi böylesi bir küçülmede rol oynasa da reel sektör girişimcilerinin talep boyutuyla gelecekten çok da umutlu olmadıklarını, makine ve teçhizatın genellikle döviz ile yurtdışından getirilmesi nedeniyle kur riski almayı istemediklerini ortaya koymaktadır. Dolayısıyla Türkiye'de makroekonomik iklimin üretken yatırımlar için uygun olmadığı anlaşılmaktadır. Bu veriler Hükümetin makine ve teçhizat yatırımlarını teşvik için özel önlemler alması gereğine de işaret etmektedir.”
EBSO Yönetim Kurulu Başkanı Yorgancılar, yılın ilk çeyreğindeki yüksek oranlı büyümenin belirleyici faktörleri arasında yer alan kamu harcamalarındaki artışa işaret ederken, “Bu artış, 2016 yılının ilk çeyreğinde 46 milyon TL fazla veren bütçenin bu yılın ilk çeyreğinde 14,9 milyar açık vermesiyle mümkün olabilmiştir. Bu durumun sürdürülebilirliği yoktur. Zira, Türkiye ekonomisinin en önemli çıpası kamu dengelerinin sağlıklı yapısıdır. Bu nedenle yılın kalan bölümünde bütçe dengelerine özel önem verilmeli, büyüme için yatırım ve ihracat artışı ön plana çıkarılmalıdır" diye konuştu.
Ender Yorgancılar, büyüme verilerine ilişkin açıklamasını "Önce enflasyon ve faizlerin indirilmesi, kurlarda istikrarın sağlanması ve bunları gerçekleştirirken de üretime doğrudan katkı veren makine ve teçhizat yatırımlarını artırmaya yönelik strateji izlenmesi gerekiyor. Büyümeden mutluyuz, ancak gelecekten umutlu olmak içi rakiplerimizle benzer makro koşullara sahip olmak istiyoruz" sözleriyle tamamladı.