Türkiye Otelciler Federasyonu (TÜROFED) Başkan Yardımcısı Mehmet İşler, İnternet ortamında tüketiciyi konaklama tesisleriyle buluşturan çevrim içi rezervasyon sitelerinin kayıt ve denetim altına alınması gerektiğini söyledi. Yurt dışı merkezli rezervasyon sitelerinin vergi kayıplarına yol açtığını belirten İşler, konaklama tesislerini zor durumda bırakan gerçek dışı yorumlarla ilgili muhatap bulamamaktan yakındı.
Tur operatörlerinin, turizm acentelerinin yerini giderek internet üzerinden çevrim içi (online) rezervasyon hizmeti sunan siteler alıyor. Günümüzde internetin, bilgisayarın, internet erişimli cep telefonları ve mobil aygıtların kullanımının artmasıyla birlikte online rezervasyon sitelerinin müşteri potansiyeli günden güne artıyor. Beş yıldızlı otellerden pansiyonlara konaklamalar için rezervasyon hizmeti veren Booking.Com, Expedia, HRS, Last Minute, Orbitz ve benzeri sitelerin kayıtlı üye sayısı milyonları buluyor.
TÜROFED Başkan Yardımcısı ve Ege Turistik İşletmeler ve Konaklamalar Birliği (ETİK) Başkanı Mehmet İşler, konaklama tesisleriyle tüketiciyi buluşturan online rezervasyon sitelerinin komisyonla çalıştığını ve ciddi gelir gelde ettiklerini söyledi. Merkezleri yurt dışında bulunan sitelerin Türkiye’de bir vergi yükümlülükleri olmadığını hatırlatan İşler, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Online rezervasyon siteleri, verdikleri hizmet karşılığında konaklama tesislerinden yüzde 15 ile 35 arasında değişen oranlarda komisyon alıyor. Türkiye’de irtibat ofisi bulundurmak ya da şube açmakla yetinen bu sitelerin merkezi yurt dışında. Turizmciye faturayı yurt dışındaki merkez kesiyor. Ödeme yurt dışına yapılıyor. Konaklama bedelinin bir bölümü yurt dışına gidiyor. KDV ödemiyor. Türkiye’de bir vergi yükümlülükleri olmadığından devlet ciddi vergi kaybına uğruyor.”
“Gerçek dışı yorumlar ayrı sorun”
Online rezervasyon sitelerinde konaklama tesislerine ilişkin yorumların yapıldığı bölümlerin yer aldığını belirten Mehmet İşler, burada yapılan gerçek dışı yorumların tesisleri zor durumda bıraktığından yakındı. İşler, şu görüşleri dile getirdi:
“Bu siteler, zaman zaman tüketiciyi yanıltan, haksız yorumların yayınlandığı bir platform kimliğine bürünebiliyor. Bazen öyle ilginç durumlarla karşılaşılıyor ki, kimi kötü niyetli kişiler, tesis değerlendirmesini pazarlık ya da şantaj noktasına taşıyabiliyor. Konaklama tesisinden parasının iade edilmesini istiyor ya da ücretsiz tatil imkanı sağlanması durumunda olumsuz yorumunu silebileceğini belirtebiliyor. Sektörü zora sokuyor. Ülkede bir muhatap yok. Merkezi yurt dışında olan site, ‘Tüketiciye hizmet veren, buluşturan bir portalız’ diyerek işin içinden çıkıyor. Yerli yersiz, haksız yorumları silmiyor. “
Online rezervasyon sitelerinin mutlaka kayıt altına alınması ve denetlenebilir olması gerektiğinin altını çizen TÜROFED Başkan Yardımcısı ve ETİK Başkanı Mehmet İşler, önerilerini sıralarken şunları söyledi:
“Yurt dışı merkezli online rezervasyon sitelerine müdahale edilemiyor. Bu platformları Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği (TÜRSAB), Türkiye Otelciler Federasyonu (TÜROFED), Kültür ve Turizm Bakanlığı denetleyebilmeli. Bu konuda gerekirse mevzuat yönünden bir düzenleme yapılmalı. Çevrim içi rezervasyon siteleri yasal konuma getirilmeli, şube açmaları sağlanmalı, kayıt altına alınmalı, vergi yükümlülüğü getirilmeli. Bu siteler, Türkiye’deki mevzuat açısından da yasal statüye kavuşturulmalı.”