Uçuş fobisini, özgül fobilerinin birçoğunda olduğu gibi bilişsel davranışçı terapi ile iyi sonuçlar elde edilebilen bir anksiyete bozukluğu olarak tanımlayan Özel Hayat Hastanesi’nden Klinik Psikolog Filiz Yakmaz Basılgan, insan hayatını acımasızca kısıtlayan bu korkuların, ertelenmeden alınacak psikoterapi desteğiyle yenilebileceğini dile getirdi.
Tüm fobileri, 'gerçekte olmayan kötü olaylar kurgulamak' olarak tanımlayan Basılgan, tüm fobilerde bireylerin, fobik durumla karşılaştıklarında, belirgin, şiddetli, ısrarlı ve mantıksız korku yaşadıklarını vurguladı. Uçuş korkusunun, normal kabul edilebilecek bir korku olduğunu ifade eden Basılgan, “Yapılmış bir araştırmaya göre, insanların yüzde 85’inde, uçuştan korku yaşama ya da uçmayı tercih etmeme durumu söz konusudur. İlk uçuşta herkes bir şekilde heyecanlanır. Ancak bu korku ile karşılaşmasına rağmen önemli bir kesim bu korkusunu yener. Ancak negatif koşullanmış ortamlarda, benzeri korkular yaşayanlar için bu durumun fobiye dönüşme olasılığı son derece yüksektir” diye konuştu.
“Korkusu olanlar uzun ve zor yolculukları tercih eder”
Basılgan sözlerine şöyle devam etti:
“Uçak korkusu yaşayan kişiler, uçağa binmek yerine çok daha uzun sürecek, daha eziyetli yolculuklar yapmaya razıdırlar. Uçağa binmek zorunda kaldıklarında uçağın düşeceğine dair şiddetli bir korkuları vardır. Uçağın her hareketini, her sarsıntıyı büyük bir korkuyla izlerler, duydukları sesleri patlayan bir motor, yada uçakta oluşan bir arıza işareti olarak yorumlarlar. Diğer fobilerde olduğu gibi bireyler, uçak fobisinde de fobik durumla karşılaştıklarında, belirgin, şiddetli, ısrarlı ve mantıksız korku yaşarlar. Hemen sonra anksiyete başlar ve eğer kişi o ortamdan kaçabileceğini düşünebiliyorsa kaygısı nispeten daha az; kaçamayacağını düşünüyorsa kaygısı daha şiddetli olacaktır. Kişi bu kaygıyı ne kadar çok şiddetli yaşarsa fiziksel belirti ve bulguları o kadar fazlalaşır.”
“Kaçınma kişilerarası ilişkilerde anlaşmazlıklara neden olur”
Uçuş fobisi olan kişilerin, uçuş süreciyle ilgili şiddetli bunalma hissi ve utanma duygusu yaşadıklarını belirten Basılgan, “Bu korkunun çok doğal bir sonucu kaçınma davranışıdır ve bu kaçınma kişilerarası ilişkilerde anlaşmazlıklara neden olabilmektedir. Ayrıca bireysel zorluklara ek olarak, iş için dünyanın öbür ucuna gidilmesi gerekliliği olabilecek çağımızda, bu korkunun iş kariyerine etkisi de oldukça zarar verici olabilir. Ya da uzaktaki aile bireylerini sıklıkla ziyaret edemez ve yurt dışına tatile çıkmak istenirse bile ertelenir ve kaçınılır” dedi.
“Profesyonel destekle yenilebilir”
Tek başına bu korkuyu yenemeyenlerin mutlaka geciktirmeden profesyonel yardım alması gerektiğinin altını çizen Basılgan sözlerini şöyle noktaladı:
“Bazı durumlar veya nesnelerden duyulan mantıksız aşırı korkuların birçoğu gibi, uçak fobisi de bilişsel davranışçı terapi ile iyi sonuçlar elde edilebilen bir anksiyete bozukluğudur. Bu konuda çok ertelenmeden alınacak psikoterapi desteği daha kısa sürede sonuç verecektir. Psikoterapi kişinin yaşadığı fiziksel belirtilerin tehlikeli olmadığını öğrenmesine yardımcı olacaktır.Çünkü bu korkular, insan hayatını acımasızca kısıtlayan belirtilerdir. Bu nedenle kendinizde veya çevrenizde gördüğünüz mantıksız korkular nedeniyle bir yardım almanız yararlı olacaktır.”