Pandemi döneminde okul yaşamları farklılaşan çocukların ara tatile yönelik gereksinimleri de değişkenlik gösteriyor. Geçtiğimiz yılı çevrim içi eğitimle ekran başında geçiren çocuklarda, yüz yüze eğitime geçiş sonrası hem arkadaşlarıyla iletişim kurmada hem de derslere uyum sağlamada zorluklar yaşandığı gözlemleniyor. Yalnız çocukların değil ailelerin de bu süreçte sıkıntılar yaşadığı açıkça görülüyor.
Çocukların anne – babalarını model aldığını, bu nedenle aile içindeki yetişkinlerin pandemi yaşamını yönetebilme becerisinin çocuğun algısını da etkilediğini belirten Bayındır Sağlık Grubu, Bayındır Söğütözü Hastanesi Çocuk Gelişimi Bölümü Uzmanı Birgül Bayoğlu; “Doğal olarak bu süreçte çocuğun algısı sağlığın koruması, okul, ders ve ödevler konusunda aileden aldığı geri bildirimlerle şekillendi. Bu sebeple yüz yüze eğitime geçilen bu dönemde her çocuk farklı oranda etkilendi” dedi.
AİLE İLİŞKİLERİNİ GÜÇLENDİRMEK İÇİN ARA TATİL BÜYÜK BİR FIRSAT
Okulun öğrenciler için akademik başarının yanında, sosyal ilişkileri ve kimlik gelişimini destekleyici olarak önemli bir role sahip olduğunun altını çizen Uzm. Birgül Bayoğlu konu hakkında açıklamalarına şu şekilde devam etti:
“Her yaş döneminin ihtiyaçları farklı olacağından, ilkokul çocukları açısından bakarsak okul ve ödevler konusunu odak alan bir aile-çocuk ilişkisi, çocuğun gelişimini tek yönlü destekleme riski taşıyor. Böyle bir iletişim, gelecekte aile içi çatışmalara neden olabilir. Bu sebeple çocuklara yüklenen ders ve ödev yükünün azaltılarak ebeveynin çocukla sosyal ve duygusal temelli bir iletişim kurması adına ara tatil büyük bir fırsattır”.
TATİL DÖNEMİNİ ÖDEVLE DOLDURMAYIN
Gün içinde çocuğun anne-baba ve kardeşleriyle eğleneceği ve paylaşımda bulunacağı bir planlama yapmanın yararlı olacağına vurgu yapan Uzm. Birgül Bayoğlu; “Tatil dönemini çocuğun kendisinin planlamasına izin vermek çocuğa güven kazandırarak sorumluluk ve kimlik gelişimine katkı sağlar. Çocukların öncelikleri her zaman ailenin beklentileriyle örtüşmeyeceği için planlama yaparken ebeveyn rehberliği gerekir. Tüm gün ekran başında oyun oynamak isteyen çocuk için birlikte yapılabilecek aktiviteleri önermek ya da ev içi sorumluluklarını hatırlatmak gerekebilir. Bu noktada ebeveynlerin, anlayışlı ve sevecen biçimde çocuğun isteklerini de dikkate alarak dengeli bir sorumluluk vermeleri önem taşıyor” dedi.
VERİMLİ TATİLİN ANAHTARI
Ebeveynler tarafından, çocukların daha önce yapmak zorunda oldukları şeylerin tatil döneminde en aza indirilmesi gerektiğine dikkat çeken Uzm. Birgül Bayoğlu ebeveynlere verdiği tavsiyelerini şu şekilde sürdürdü:
“Ara tatilin, karanlıkta yollara düşen çocuklar için sabahları uyku keyfi, dinlenme zamanı ve bolca oyun oynayabilecekleri bir mola olarak düşünülmesi gerekiyor. Ek olarak bu tatil ebeveynlerin çocukla ilişkilerini gözden geçirerek yaşama dair paylaşımda bulunmaları gereken bir aralık. Bu yüzden bu süreç içerisinde çocuğun isteklerinin ve gereksinimlerinin doğru tanımlanması anne-babaların önceliği olmalıdır. Bu öncelikleri çocukla olumlu bir iletişim içinde konuşmak, tatil planına çocuğun dahil olmasını sağlamak ve gerekçeleri basit şekilde çocuğa açıklamak verimli bir ara tatil yaşanmasına yardımcı olacaktır.”
TATİL PLANLAMASINI HEP BİRLİKTE YAPIN
Ara tatilin kış mevsiminde olması, seçenekleri daraltmış ve çocukları ev içinde ekranla baş başa bırakmış gibi görünse de anne – babaların çocuklara değişik seçenekler oluşturmasının ekranla ilgili çatışmaları da azaltacağından bahseden Uzm. Birgül Bayoğlu; “Ailelerin kendi rutinlerini değiştirmeden yalnızca çocuk için planlama yapması ya da çocuğa yapacaklarının dikte edilmesi maalesef olumlu bir iletişim yolu değildir, çocuğun tepki göstermesine ve uyumsuzluğuna neden olabilir. Yapılacak seçeneklerin birlikte oluşturulması burada büyük önem taşıyor. Ekran süresi, ödev yapma, kitap okuma ve egzersiz gibi konuların dengeli bir şekilde güne dağıtılması gerekiyor. Tatilin yalnızca çocuk için değil ailenin tümü için birlikte daha fazla zaman geçirilebilecek bir dönem olduğunu fark etmek önemli” dedi.
SOSYAL GELİŞİM İÇİN TATİL ZAMANINI VERİMLİ KULLANMAK ÇOK ÖNEMLİ
Ara tatilin daha verimli geçirilmesi için açıklamalarda bulunurken ekran yaşamı konusuna da değinen Uzm.Birgül Bayoğlu;
“Tatil dönemi ebeveynleri en çok çocukları ekrandan uzaklaştıramayacakları için tedirgin eder. Çocukları ekrandan uzak tutmak artık gerçekçi bir hedef değil. Yalnızca sosyal yaşam değil okul hayatı da ekran üzerinden ilerliyor. Ekran başında geçen zamanı kontrol etmek ebeveynler için en önemli konu olmalı. Bu kontrolü en etkili kılan yol ise çocuğun bu dünyasına dahil olmak”.
Uzm. Birgül Bayoğlu, tatilde çocukların iletişim becerilerini destekleyecek aktiviteleri şu şekilde sıraladı:
- Maske ve mesafeye dikkat ederek doğa içinde zaman geçirmek,
- Ekran oyunlarını çocukla birlikte oynayarak hem gözlem yapmak hem tartışmak,
- Yaşıtlarıyla bir araya gelebileceği ortamlar yaratmak,
- Ailece evde sinema saati oluşturmak ve film, kitap, şiir analizi yapmak.