Acıbadem Adana Hastanesi Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Gamze Uçar, Kronik Obstüriktif Akciğer Hastalığı’nın (KOAH) günümüzde en büyük hastalık ve ölüm nedenleri arasında yer aldığını belirterek, “Sigara ile birebir ilişkili olan hastalıkların başında gelen KOAH, dünyada her yıl 2.9 milyon kişinin hayatını kaybetmesine neden oluyor” dedi.
Dr. Uçar, hastalığın ilerlemesinde en önemli hamlenin erken teşhis olduğunu belirterek, “Günümüzde tüm dünyada 3. ölüm nedeni haline gelen KOAH'ın görülme sıklığı 40 yaş üstü erişkinlerde yüzde 15-20 olarak gösteriliyor. KOAH, özellikle sigara dumanı ve diğer zararlı gaz ve partiküllere karşı gelişen, hava yollarının mikrobik olmayan iltihabı sonucu oluşan kronik bir hastalık olarak tanımlanıyor. Bu iltihap, akciğerdeki küçük hava odacıklarının harabiyeti (amfizem) sonucu hava yollarının daralmasıyla kalıcı olarak akciğerlerin yapısını bozuyor ve kalıcı hava akımı kısıtlılığı ile kendini gösterir” diye konuştu.
Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Gamze Uçar, KOAH’nın görülme sıklığının giderek arttığını belirterek, “Dünyada her yıl 2.9 milyon kişinin ölümüne yol açan KOAH, en sık 3. ölüm nedenini oluşturuyor. Türkiye'de solunum sistemi hastalıkları en sık görülen 3. ölüm nedeniyken bu ölümlerin yüzde 61,5'i KOAH nedeniyle gerçekleşiyor. Bu denli önemli sonuçlar doğurmasına karşın hastalık tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de çok iyi tanınmıyor ve önemsenmiyor” diye konuştu.
Dr. Gamze Uçar, KOAH’ın önlenebilir ve tedavi edilebilir bir hastalık olduğunun altına çizerek, “Hastalığın ilerlemesini engellemekteki en önemli hamle erken teşhistir. Erken teşhis bu gizli tehlikenin bir an önce fark edilmesini sağlar” dedi.
Özellikle sigara içenleri tehdit ediyor
Dr. Uçar, KOAH gelişiminden yüzde 80-90 oranında sigaranın sorumlu olduğunun bilindiğini söyleyerek, “Sigara içmeyenlere göre sigara içenlerde KOAH gelişme riski 9,7-30 kat artıyor. Araştırmalar, KOAH nedeniyle gerçekleşen ölümlerin erkeklerde yüzde 85'inden, kadınlarda ise yüzde 69'undan sigara içiminin sorumlu olduğunu gösteriyor. Hastalığın yaygınlığının giderek artmasındaki etkenler arasında mesleki risk faktörleri, pasif sigara içimi, hava kirliliği, yoksulluk, yaşlı nüfusun artışı, gelişmekte olan ülkelerdeki iç ortam kirliliğindeki yükseliş gibi başka faktörler yer alıyor” şeklinde konuştu.
Belirtiler sigara kullanımına bağlanıyor
Uçar, hastalığın ilk belirtilerinin genelde öksürük ve özellikle sabahları balgam çıkarma olarak kaydederek şunları söyledi:
“Hastalar genelde sigara tiryakisi olduklarından bu bulguları sigara içimine bağlayarak önemsemediklerini anlatıyor. Bununla birlikte hastalığın bu erken evrede saptanmasının son derece önemli. Çünkü bu evrede hastalık tespit edilir ve sigara içimi bırakılırsa hastalık durdurulabiliyor. Sigara içimi devam ettikçe hastalık da ilerliyor ve nefes darlığı, hışırtılı solunum gibi bulgular da kendini göstermeye başlıyor. Nefes darlığı başlangıçta sadece yol yürümekle ya da merdiven çıkmakla fark edilirken, ileri evrelerde istirahat halinde bile hissedilmeye başlıyor. Hastalık daha da ilerledikçe sağ kalp yetmezliği bulguları ve diğer sistemik bulgular da ortaya çıkabiliyor.”
Erken teşhis hayat kurtarıyor
Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Gamze Uçar, hastalığın tedavisi için KOAH şüpheleri olan hastaya ‘Solunum Fonksiyon Testi’ yapılarak tanı konması gerektiğini ifade ederek, “Ayrıca akciğer grafisiyle bulgular netleştirilerek başka hastalıklar da dışlanıyor. Tedavide en önemli nokta sigara içiminin bırakılması ve diğer risk faktörlerinin azaltılması, KOAH tedavisinde kullanılan hiçbir ilaç hastalığı tamamen ortadan kaldıramaz ve hiçbir ilaç sigaranın bırakılması kadar hastalığın ilerlemesinde yavaşlatıcı etki gösteremez. Bunun dışında zararlı gaz ve partiküllerden uzak durulması, enfeksiyonlardan korunmak amacıyla grip ve zatürre aşılarının yaptırılması, nefes yoluyla alınan ilaçların düzenli kullanılması ve yeterli fiziksel aktivite yapılması mutlaka önerilmelidir” dedi.