Zi&On Psikiyatri Akademisinden Uzman Klinik Psikolog Pelin Hazer “Bugün reklamcılığın hayatımızın vazgeçilmez bir özelliği olduğunu söyleyebilirim, Günümüzde reklamların etki alanı oldukça geniştir. Ne de olsa reklamlar sadece ilişkilerimizin ekonomi boyutunu değil, aynı zamanda sosyal davranışımızı, psikolojik rahatlığımızı ve değer seçimlerimizi de etkilemektedir” dedi.
“Reklamlar hem bilinci hem bilinçdışını etkileyebilir”
Reklamların iki çeşit güçlü etkiyi görsel ve işitsel olarak birleştirmesi açısından önemli rol oynadığını ifade eden Hazer, “Bu tür reklamların etkinliği oldukça yüksektir. Çocukların reklamlara yoğun bir ilgi duydukları ve bunun da bulundukları yaşa göre de değiştiği gözlenmektedir. Reklamlar ve çocukların yaş aralığına bakıldığında, Küçük çocukların (18 Ay-3 Yaş) sözel olan ve olmayan davranışları televizyondan öğrenebilecek yetenekte olduğu gözlemlenmiştir” diye konuştu.
Bebeklerin reklamları izlerken ışık ve sesin parçaları halinde olan insan ve hayvan tiplerini anlamlı bir şekilde gruplama yaptıklarını söyleyen Uzman Klinik Psikolog Pelin Hazer, “Bu dönemdeki çocukların televizyonda sergilenen basit bir davranışı taklit edebildiklerine dair kanıtların olduğuna işaret etmektedir. Bunu izleyen yaşlarda (3-5 Yaş) Döneminde ise çocuklar televizyona birer araştırmacı gözüyle bakarlar. İzledikleri görüntülerin konu içeriğinde bir anlam ararlar ama ilgileri genelde karakterlerin hızlı hareketleri, sahnelerin hızlı değişimi, şiddet ya da beklenmeyen sürpriz görüntüler üzerindedir” ifadelerini kullandı.
“Çocuklar reklamlardan büyülenirler”
Reklam başladığında, çocukların oyunlarını durdurduklarını ve ekrana odaklandıklarına kaydeden Hazer, “Çocuklar aynı reklam ürünü olsa bile sayısız defa izleyebilmektedir. Şaşırtıcı olan, onların ilgileri zayıflamamasıyla birlikte küçük çocuklar, mesajın anlamına bakmaktan ziyade canlı bir resmin çekiciliği ve hareketliliğine odaklanmaktadır. Anlamsal bilgilerin akışı bilinçsizce algılanır ve bu da algılamanın fizyolojik özelliğine dayanır; Bir kişinin dikkati, değişimlere odaklanır değişmez olana değil. Reklamların çekici özellikleri çocuklar için bir etken. Her şeyden önce, bu çağın çocukları, görüntülerin parlak olması ve zengin renkler tarafından hazırlanmış olmasıyla cezbedilmektedirler. Reklamlar kural olarak, oldukça renkli ve zıtlıklarının yanı sıra, yüksek kaliteli medyada çekiliyor. Bir dakikalık reklam akışı içerisinde, 90 dakikalık bir filmin giriş, gelişme ve sonucunu başarılı bir şekilde yansıtabilme başarışına sahip olduğu için hem yetişkinlerin hem de çocukların dikkati odaklaması açısından oldukça kolay olmaktadır. Bunun yanı sıra reklamlardaki basit şarkılar ve motifler (hayvanlar) çocukların kolay hatırlamasını ve tekrarlamasını sağlamaktadır” açıklamalarında bulundu.
Ebeveynlere tavsiyelerde bulunan Uzman Klinik Psikolog Pelin Hazer, “Çocuklar reklamlar aracılığıyla dişlerini günde 2 kez fırçalamaları gerektiği, eve geldiklerinde ellerini yıkamaları gerektiği, süt içmeleri gerektiği gibi birçok olumlu davranışları görerek ve duyarak davranış kalıbına haline getirebilir. Reklamlar aracılığıyla, çocuk akranlarını anlamayı, oradaki becerileri taklit etmeyi, bir tür çocuk oyununa ve sohbetine katılmayı öğrenir. Ama burada madalyonun diğer yüzüne de bakılabilir Sonuçta, çocuk isteklerini nasıl sınırlandıracağını bilmez. Örneğin, bir çocuk akranlar arasında prestijli bir şey elde edemezse, reddedilebileceğine dair bir kaygı yaşayabilir. Ancak televizyon ebeveyn ile izlendiğinde reklamlar ve gerçekler arasındaki bilgileri çocuğa aktarması halinde bir sorun teşkil etmez” şeklinde konuştu.