Kurban Bayramında karşılaşılabilecek yaralanmalar dikkat edilmediği takdirde damar zedelenmelerine ve hatta kalıcı sakatlanmalara neden olabiliyor. Uzmanlar en basit durumlarda ilk yardım kurallarının uygulanarak hemen hastaneye başvurulması gerektiğine dikkat çekiyor.
‘Doğru’ ilk yardım çok önemli
Acil Tıp Uzmanı Doç. Dr. Cem Ertan, “İlk yardım, sağlık çalışanı olmayan kişilerin, sağlık çalışanları gelene kadar ya da yaralı hastaneye ulaşana kadar yapılan iyileştirme çalışmasıdır. Sakatlıkların ve uzuv kayıplarının önlenmesine, yaralının hayatta kalmasına imkan verir. İlk yardım herkesin sorumluluğudur. Kendisi, eşi, çocuğu, komşusu veya sokakta hiç tanımadığı kişiler için gerekebilir. Doğru ilkyardım bilgisinin önemi Kurban Bayramında daha çok önem kazanıyor. Yapılan küçük bir müdahale kişinin hayatında önemli bir etki yaratıyor” dedi.
“Kanamayı durdurun”
Acil Tıp Uzmanı Doç. Dr. Ertan, “Kanamayı temiz bir malzeme ile durdurmak çok önemli. Kanamanın durdurulması filmlerde olduğu gibi kola veya bacağa ip bağlamakla, turnike yapmakla olmuyor. Durdurulması zor kanamalarda turnike yapılması uygundur. Yaşanabilecek bir kesi veya kopma durumunda en uygun hareket kanayan yere temiz bir bezle baskı yapmak ve kanayan bölgeyi kalp seviyesinin üstüne kaldırmaktır. Yaralanma eldeyse el yukarı kaldırılmalı, ayaktaysa kişi yere yatırılmalıdır. Kan kaybı yaşayan kişinin yere yatırılması bayılma ve ikinci yaralanmaların ortadan kaldırılması açısından çok önemlidir” dedi.
Son çare turnike olmalı
Acemi kasapları da oluşan kesi ve yaraları temiz tutması konusunda uyaran Doç. Dr.Cem Ertan, “Yapılan tüm müdahalelere rağmen kan akışı durmazsa nabız olan büyük damarlara baskı uygulamak en doğru harekettir. Yaralanma ellerdeyse, kolun omuzla dirsek ile orasında kalan bölgenin iç kısmına elle baskı yaparak kan akışını azaltılmalıdır. Turnikeyi durdurulamayan kanamalarda öneriyoruz. Basit kesilerde turnikeyi önermiyoruz” diye konuştu.
Dikkat edin
Sık yapılan büyük hatalardan bir tanesi su. Baskı yapılan bez kan ile dolunca kirlenmiş kabul ediyor ve atıyor yenisi kullanıyor. Böyle yapılmamalı beze biriken bizim için çok kıymetli. Pıhtı oluşmasını sağlıyor. Bez kaldırılınca pıhtı kalkıyor ya da yeniden başa dönülüyor. Kanla mı doldu, hemen o bezin üstüne başka bir temiz bez ile baskı yapılmalı. Bu arada dalgınlığa düşüp kol kalp altına inerse kan akışı artar yine kanama artık dikkatli olmalı.
“İyi muhafaza edin”
Kesici alet yaralanmalarının ardından uzuv kopması yaşanması halinde dikkat edilmesi gerekenleri anlatan Medical Park İzmir Hastanesi Acil Tıp Uzmanı Doç. Dr. Cem Ertan, “Kurban bayramında çoğu zaman uzuv kopmaları meydana gelebiliyor. Bu konuda birçok yanlış uygulama ile karşılaşıyoruz. Ancak doğru olan uygulama kopan uzvu veya parçayı ilk olarak temiz bir beze sarmak ve su geçirmez torbaya koymaktır. Başka bir torbaya da buz koymalı ve uzvun direkt buz veya su ile temasını önlemeliyiz. Uzvun bozulmasını önlemek için torbaların etrafının kuru bezle sarılması çok önemli. kuru kalması sağlanmalı. Bozulmasını engellemek için bu önemli. Uygun şartlar altında 6 saate kadar çok iyi fonksiyonla yaşatılan uzuvlar var” dedi.
İşi bilenlere bırakın
Doç. Dr. Cem Ertan, “Kurban bayramında vatandaşlarımız ellerindeki keskin aletleri kullanırken amatörce davranmamalı ve dikkatli olmalılar. En küçük bir ihmal ağır yaralanmalara veya uzuv kaybetmeye varan sonuçlar doğuruyor. Yaralanan kişiler hastaneye gelmekten çekinmesinler, yaraya bilinçsiz şekilde müdahalede bulunmasınlar. Çünkü bu durumun bir de enfeksiyon boyutu var. Yaralarını basitse yıkayıp temizleyip baskı uygulayıp hastaneye gelsinler. Ama mümkünse bu işi profesyonellere bıraksınlar” şeklinde konuştu.