Çalışma Bakanı Bilgin'e, okulda olması gereken 2 milyona yakın çocuğu; neden riskli ve tehlikeli iş yerlerinde çalıştırıyorsunuz? diye soran Cumhuriyet Halk Partisi İzmir Milletvekili Kani Beko, 4857 sayılı yasaya göre 18 yaşın altındaki çocukların tehlikeli işyerlerinde çalıştırılmasının yasak olduğunu anımsattı.
Çocuk işçiliğinin vahim bir tablo sergilediğini belirten CHP İzmir Milletvekili Kani Beko, bunun temel nedeninin kötü ekonomi politikaları olduğunu söyledi. Beko, "Çocukların çalışmasının azaltması için öncelikle çözüm getirilmesi gereken konu yoksulluk ve gelir dağılımı adaletsizliğidir. Sonrasında da denetimler arttırılmalıdır. Aksi takdirde çocukların çalışmasının engellenmesi mümkün değildir" dedi.
Konuyla ilgili yazılı bir açıklama yapan CHP'li Beko, çocukların önemli bir kısmının tarımda ve en kötü işlerde çalıştığını söyledi. Çocuk işçilerin eğitim hakkından uzak bırakıldığını da belirten CHP'li Beko, "Türkiye’de resmi olmayan rakamlara göre 2 milyonun üzerinde çocuk işçi vardır. Bu konuda bir önlem alınmadığı gibi çocuklara giderek daha çok güvencesiz ve kötü çalışma koşulları dayatılmakta, çocuk işçiliği giderek çok tehlikeli işlere kaymakta, çocuk iş cinayetleri artmaktadır" dedi.
İKTİDAR HİÇ BİR ŞEY YAPMIYOR
İktidarın bu kapsamda hiç bir şey yapmadığı eleştirisinde bulunan CHP'li Beko, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın çocuk işçilikle mücadele etmek ve çocuk işçiliği durdurmak için 2018 yılını “Çocuk İşçiliğiyle Mücadele Yılı” ilan ettiğini anımsattı. Beko, "Hükümet yetkililerinin ve işveren temsilcilerinin çocuk işçiliğin durdurulması için temennilerini paylaştığı deklarasyonun ardından izlenen tabloda ise çocuk işçiliği sorunu çözülmek bir yere dursun, iktidarın kötü ekonomi yönetimi yüzünden sermayenin ihtiyaçlarını karşılamak üzere biçimlendirilmiştir.
6 yıldır çocuk işçiliğine dair verileri açık bir biçimde yayınlamayan ve hatta gizleyen Hükümetin çocuk işçilikle mücadele edebilmesi mümkün müdür? "Çocuk işçiliği ile mücadele” ettiği iddiasında olan hükümetin ikinci görevi çocuk işçiliğini denetlemek iken Türkiye’de bu denetimden açıkça kaçılmaktadır" sözleriyle tepki gösterdi.
ÇOCUK İŞÇİLER ARTIYOR
İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği (İSİG) Meclisi verilerine göre 2021 yılında Türkiye'de en az 62 çocuğun çalışırken hayatını kaybettiğini, 2013 yılından bu yana ise ölen çocuk işçi sayısının en az 556 olarak açıkladığını anımsatan Beko, "Ailesinin yanında çalışan, stajyerlik yapan, okul masraflarını sağlamak ya da aile geçimine katkıda bulunmak üzere gündelik ya da geçici işlerde çalışmak zorunda olan çocuk işçi sayısında büyük bir artış yaşanmaktadır.
Çocuk emeğinin üretim amaçlı kullanılması anlamını taşıyan çocuk işçiliği bilgi çağı olan günümüzde de güncelliğini korumaktadır. Bu sorun yalnızca az gelişmiş ülkelere mahsus bir nitelik taşımamaktadır.
Yapılan araştırmalar çocukların çalışmasında; göç, yoksulluk, çocukların çalışmasının hane halkı ekonomisine katkısı, eğitim olanaklarına erişimin kısıtlı olması, geleneksel yapı, ucuz işgücü gibi faktörlerin önemli etkileri olduğunu göstermektedir" değerlendirmesinde bulundu.
ÇOCUK İZLEME SİSTEMİ ŞART
Çocuk İzleme Sisteminin olmadığını, çocuk işçiliğini engellenmesi için bu sistemin şart olduğunu vurgulayan CHP'li Beko, çocuk işçiliğinin engellenmesi için önerilerde bulundu. Beko, "Öncelikle kapsamlı bir ulusal çocuk işçiliği araştırması yapılmalıdır. Bu araştırmalar çocuk işçiliğini ortadan kaldırmayı hedefleyen politika ve programlarda kullanılmalıdır. Çocuk işçiliği konusunda kamuoyu bilgilendirilmeli, çocuklar üzerindeki olumsuz etkisi ile ilgili kamuoyunun farkındalığının artırılması ve bu konuda basın ve yayın kuruluşlarından faydalanılmalıdır. Konunun gündemden düşmemesi için sosyal etkinlikler ile desteklenmeli ve STK’lardan da yardım alınmalıdır" önerilerinde bulundu.
ÖNLEMEK İÇİN YAPILMASI GEREKENLER
Çalışan çocukların büyük bir bölümünün tarım sektöründe düşük ücretle çalıştıklarını ifade eden Beko, çocukların tarım sektöründe ucuz işgücü olarak kullanılmasının önüne geçmek için tarım sektörünün daha iyi şartlara kavuşturulması ve düzenlenmesi gerektiğini söyledi. Okula dönen çocuk işçiler için finansman sağlanması ve müfredatın düzenlenmesi gerektiğini savunan Beko, sokakta yaşayan çocuklar için şehir meclislerine destek verilmesi, çalışma yapan tüm kamu kurum ve kuruluşları ile işçi işveren ve STK’lar arasında işbirliği ve koordinasyonun sağlanması gerektiğini söyledi.
YENİ POLİTİKALAR OLUŞTURULMALI
Türkiye'nin çocuk işçiliğini kaldırmaya yönelik 1992 IPEC anlaşmasının ilk altı katılımcı ülkeden biri olduğunu anımsatan Beko şu bilgileri paylaştı: "Türkiye'de 5-17 yaş aralığında 720 bin çocuk, işçi olarak çalışıyor. Bu verilerde çalışan çocukların yüzde 30,8'inin tarım, yüzde 23,7'sinin sanayi, yüzde 45,5'inin ise hizmet sektöründe yer aldığı görülüyor. Sokakta çalışan çocukların %79,2’si fiziksel şiddete ve %19,8’i cinsel tacize maruz kaldıkları araştırma raporlarında yer alıyor. Genel olarak sonuçlar değerlendirildiğinde çocukların çalışmasının arka planında tek bir sebebin olmadığı gözlemlenmiştir.
Bunun yanı sıra işsizliğin azaltılıp istihdamın arttırılması, eğitimin kalitesinin yükseltilmesi, ailelerin konuyla ilgili olarak bilinçlendirilmesi ve eğitim seviyesinin arttırılması ve etkin bir mevzuat sisteminin oluşturulması da gerekmektedir. Tüm bu sorunların bir bütün olarak değerlendirilmesi ve bu sorunlara yönelik politikalar oluşturulması hem çocukların hem de toplumumuzun geleceği açısından büyük bir önem taşımaktadır."