TPDK yönetmelik yayımlayarak kıyılmış tütün için yaprak kağıt üretimine izin verdi. Satışı da tütünden bağımsız yapılabilecek. Düzenlemeye göre bu kağıtların üzerinde de sigarada olduğu gibi “sağlığa zararlıdır” gibi uyarılar bulunacak.

Sarmalık kıyılmış tütün kağıdı için düzenleme yapıldı. Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu’nun (TPDK) Resmi Gazete’de yayımlanan ve “Yaprak Sigara Kağıdı Üretimi ve Ticaretine İlişkin Usul ve Esaslar”ı düzenleyen yönetmeliği ile tütün kağıdındaki büyük kaçağı kayıt altına almak amacıyla resmi izinli üretim tesisi kurulmasının yolunu açıyor. Yönetmeliğin getirdiği bir başka yenilik de sigara kağıdının tütünden bağımsız satışına izin vermesi. Her iki değişimin de piyasa için büyük önem taşıdığını belirten Sigara Harici Tütün Mamulleri Üreticileri Derneği Başkanı Gökhan Özsoy, “5 milyar yaprak kağıt satılıyor ama üretimi yapılamıyordu, kaçaktı. Bu 250 milyon lira bir pazar. Şu anda bizim bildiğimiz yerli yabancı 7 yatırımcı üretim için izin bekliyor” dedi.
Özsoy’un Dübya Gazetesi'nden İbrahim Ekinci'ye verdiği bilgiye göre TPDK, daha önce makaron satışını tütünden bağımsız yapılabilmesine olanak tanıyan düzenleme yapmıştı. Şimdi de kağıt satışını ayırıyor. Özsoy, “2014’e kadar devlet bize ‘sen sarmalık kıyılmış tütün sat, bandrollü ama yanına da şu kadar yaprak kağıt koyacaksın, ayıramazsın’ diyordu. Daha önce makaron da birlikte satılıyordu ve büyük kaçak vardı. Çünkü bunları tütünle birlikte satmak tüketiciye pahalı geliyor, gidip kaçak alıyordu.

Tütünle birlikte 200 milyon adet makaron atılıyordu. Ayırma mevzuatı çıktı 13 milyar satılmış kayıtlı. Kaçak bitti nerdeyse. Çünkü fiyatı da düştü. Şimdi de kağıt satışının tütünden ayrı yapılabilmesine imkan sağlayan düzenleme yapıldı. Böylece hem kağıt üretim tesisi kurulabilecek hem de bu tesisler sarmalık tütün üretici ve satıcılarından bağımsız olabilecek. Her bin yaprakta devlet 50 kuruş hizmet bedeli alacak. Yasal sarmalık tütünde zaten yüzde 65 vergi var. Piyasa kayıt altına giriyor” diye konuştu.

2 milyar adet kapasiteli olacak Yönetmeliğe eklenen geçici maddeyle sarmalık kıyılmış tütün mamulü üretenler de yönetmeliğin yürürlük tarihinden itibaren bir yıl süreyle yaprak sigara kağıdı üretim ve ticareti yapabilecekler. Bu 1 yıl içinde tesislerini yönetmelik şartlarına uygun hale getirecekler. Yaprak sigara kağıdı, birim paketleri 25, 50, 75 ve 100 adetlik olacak. Yeni kurulacak kağıt tesisleri OSB’lerde ve bin m2 büyüklükte, tek vardiyada 2 milyar adet üretim kapasiteli, yeni teknolojili olacaklar. Ürettikleri kağıtları serbestçe fiyatlandıracak, doğrudan toptan veya perakendeciye satabilecekler.

Özsoy’un verdiği bilgiye göre Türkiye’de sarmalık kıyılmış tütün üreten 7 tesis var. Bunların yüksek vergiden dolayı tütün satamadıklarını belirten Özsoy, “Toplamda 15 bin ton sarmalık tütün satıldığını tahmin ediyoruz. Kayıtlı satış 100 tondur. Doğu ve Güneydoğu’da çiftçinin 50 kg ‘içimlik’ ekim hakkı var. Bunu içmeyen satıyor. Bunların satışı kayıtlı vergili satışın yanında ucuz kalıyor. Kayıtdışı oradan geliyor” dedi.

Sağlık uyarısı zorunlu
TPDK’nın yönetmeliğine göre tütün kağıdının üzerinde de sağlık uyarısı yer alacak. Yönetmelikte bu konuda şöyle deniliyor: “Piyasaya arz edilmesi planlanan mamulat çeşidinin birim paketinde aşağıdaki bilgi, ibare ve uyarıların bulunması zorunludur: Kategorisi, marka adı, aynı marka adı altında üretilen mamulat çeşitlerini birbirinden ayırt etmeye yarayan ibaresi, miktar bilgisi, barkod. ‘Tütün içmek öldürür hemen bırakın’ genel uyarısı. ‘18 yaşını doldurmayanlara satılamaz’ uyarısı.”