Tahir Yavuz
Sığırlarda terleme
Sığırlar da terleyebilirler. İnsanlar kadar değil, ama terleme söz konusudur.
Terleme vücut ısısının kontrolü için, aşırı vücut ısınmasının önlenmesi için gereklidir. Fakat sığırlarda bu kontrol mekanizmasında ağızlarını da açarak çaba gösterebilirler.
Sığırlarda “terleme hastalığı” diye bir hastalık vardır. Kenelerin toksini yüzünden ortaya çıkar. Bunu yapan Hyalomma truncatum olarak bilinen bir kenenin tükürük beziyle sığıra verdiği özel proteindir. Sığırlar ve özellikle buzağılar bu toksine karşı çok hassastırlar.
Terleme gibi görünen, ama terleme olmayan bir durum çoğunlukla karşımıza çıkmaktadır. Ülkemizin barınak şartlarında bu duruma sıklıkla rasgeliyoruz. Dışarısının soğuk, barınak içinin sıcak olduğu hallerde barınaktaki hayvanların sırtında su buharı yoğunlaşması olur. Aynı camların buğulanması veya sabah çiğ olması gibi. Bu yoğunlaşma terleme olarak algılansa da aslında terleme değildir. Ancak yaygın bir sorundur. Bir hava akımı ile birlikte pneumoniye (zatürre) yol açabilir.
Bunun dışındaki terlemeler (hiperhidrosis) birçok hastalığın belirtisi olarak karşımıza çıkar. Terleme söz konusu olduğunda diğer belirtiler de göz önüne alınmalıdır.
Terleme tek başına olmaz. Hastalığın diğer belirtileri ile birlikte olur. Mutlaka hayvanın vücut ısısı ölçülmeli, solunumu gözlenmeli, ağrısı olup olmadığı yakından izlenmelidir.
Terlemenin belirtiler arasında olabileceği hastalıkları listeleyelim. Enfeksiyonlar, iç parazitler, pneumoni (zatürre), kalp kası yangıları (pericarditis, myocarditis), gastroenteritisler (mide-bağırsak yangıları), üriner sistem (idrar yolu) yangıları, kalitesiz, küflü yemlerin oluşturduğu gastrointestinal toksikasyonlar (küf zehirleri), RPT (retikulo peritonitis traumatica, batıcı yabancı cisim), kobalt ve B12 vitamini eksikliği ve sıcak stresi.
Yukarıda sayılan hastalıkların tümünde hastalığa özel başka belirtiler de görülecektir. İleri muayenelerle ortaya çıkabilecek olan tüm belirtiler göz önüne alınarak, terlemeye eşlik eden belirtileri de hesaba katarak, sorunun arkasındaki gerçek derdi ortaya çıkarmak gerekir.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.