Merkez Bankası’nın sadeleşme adımları ve para politikasındaki değişikliklerle hem kredi hem de mevduat faizleri rekor kırdı. Eylül ayında ticari kredi faizleri yüzde 40,87’ye ulaşarak 20 yılın en yüksek seviyesine çıktı.

Cumhurbaşkanlığı seçimleri sonrasında faiz artışlarına gidilmesi kredi ve mevduat faizlerinde rekor seviyelerin görülmesine neden oldu.

Temmuz Para Politikası Kurulu kararının ardından yüzde 30’u geçen ticari kredi faizleri ağustos toplantısı sonrasında ise yüzde 40’ı aştı.

Kur Korumalı’dan kademeli çıkış hamleleri kapsamında bankaların standart TL mevduata dönüşte yüzde 45’in üzerinde faiz teklif ettiği bankacılık sektörü kaynaklarından öğrenildi. İhtiyaç kredisi faizi ise yükselmeye devam ediyor.

Ekonomi Gazetesi’nden Şebnem Turhan’ın haberine göre, Merkez Bankası’nın hem sadeleşme adımları hem de politika faizinde yaptığı artışlar kredi ve mevduat faizlerinde rekor seviyelerin görülmesine yol açtı.

Merkez Bankası ortalama verilerine göre TL cinsi ticari kredi faizi yüzde 40,87 ile 29 Ağustos 2003’teki yüzde 40,96’dan sonraki en yüksek seviyesini gördü.

İhtiyaç kredisi faizi de 12 Nisan 2002’de gördüğü yüzde 60,82 seviyesinin ardından ilk kez 8 Eylül itibariyle yüzde 59,71’e kadar çıktı.

Kredi faizlerindeki yükselişe yine Merkez Bankası’nın TL mevduatı özendirme hamlelerinin etkisiyle TL mevduat faizleri de eşlik etti. 3 aya kadar vadeli TL mevduat faizi 4 Temmuz 2003’te gördüğü yüzde 40,91 seviyesinin ardından ilk kez 8 Eylül’de yüzde 40,87’ye yükseldi.

Böylece hem mevduat hem kredi faizleri 20 yılın zirvelerine çıkarken, ticari kredi faiziyle 3 aya kadar vadeli TL mevduat faizi de eşitlenmiş oldu. İhtiyaç kredi faizi ise yıllık enflasyonu aştı.

Yükseliş devam edecek

Merkez Bankası verilerine göre 8 Eylül itibariyle 3 aya kadar vadeli TL mevduat faizi yüzde 40,87 ile 20 yılın en yüksek seviyesine çıktı.

Her ne kadar ortalama bir mevduat faizi verisi olsa da bankaların özellikle kur korumalı mevduattan standart TL mevduata dönüşte yüzde 45’in üzerinde faiz teklif ettiği bankacılık sektörü kaynaklarının verdiği bilgilerden biliniyor.

Merkez Bankası dün aldığı yeni karar ile KKM’nin TL mevduat sayılmasına son verdi ve TL mevduat payı rasyosuna göre komisyon uygulamasından vazgeçti.

Artık sadece KKM’ye dönüşüm hedefi ile KKM yenileme hedeflerine yönelik rasyolar takip edilecek. Bu durum bankacılık sektörü kaynaklarına göre TL mevduat faizinin yüzde 50’yi aşmasına neden olabilir.

İhtiyaç kredisi faizi ise seçim öncesinden bu yana yükseliş trendindeydi ve bu seçim sonrasında da devam etti. Haziran başında yüzde 40’ı aşan ihtiyaç kredi faizleri PPK kararlarının da etkisiyle hızla yükseldi ve ilk olarak eylül başında yüzde 50’yi aştı. 8 Eylül itibariyle ise yüzde 59,71 ile hem 21 yılın rekorunu kırdı hem de yıllık tüketici enflasyonunu aştı.

Ağustos itibariyle yıllık tüketici enflasyonu yüzde 58,94 seviyesinde bulunuyor. Merkez Bankası verileri seçimlerin ilk turu öncesinde bankacılık sektörünün yüksek faizlerin de etkisiyle ihtiyaç kredisinde oldukça hızlı bir büyüme yaşadığını gösteriyor.

Toplamda tüketici kredilerinde büyüme yüzde 99,16 olurken kamu bankalarında yüzde 123,65, özel bankalarda ise yüzde 84,53 seviyesindeydi.

Merkez Bankası’nın hamleleriyle birlikte tüketici kredi büyümesi ivme kaybı yaşadı. Haziran başında büyüme hızında kamuda yüzde 50’nin özelde ise yüzde 70’in altına gelindi. Ama yine de tüketici kredilerinde özel bankalar çok da frene basmadı. 8 Eylül itibariyle toplam tüketici kredi büyümesi yüzde 25,68 olurken hız kamu bankalarında yüzde 5,72, özel bankalarda ise yüzde 30,37 seviyesinde hesaplandı.