Uganda hükümeti, Haziran ayında vatandaşların en fazla üç sosyal platform kullanımı yapmaları karşılığında 200 Uganda Şilini (yaklaşık 0.05 $) vergi ödemesi yapmalarını zorunlu kılacak yeni bir yasayı meclisten geçirmişti.

Sadece Uganda’da değil tüm dünyada tepki çeken bu yasa, 1 Temmuz itibariyle ülkede resmen yürürlüğe girdi.

1 Temmuz Pazar sabahı güne başlayan milyonlarca Ugandalı, sosyal ağlara erişemediklerini farkettiler. Yürürlüğe giren kanun kısa süre içerisinde kitleler tarafından eleştiri yağmuruna tutulurken, insanlar konunun parayla ilgili olmadığını, hükümetin farklı sesleri bastırmak için bu yola başvurduğunu iddia etti.

Çok sayıda Ugandalı sosyal, politik ve ekonomik konular üzerine konuşma haklarının ellerinden alındığını savundu. Herkesin sosyal medya kullanımı için vergi ödemek zorunda olması kitlesel eylemlerin bir daha yaşanmaması anlamına gelebilir. 

Vergi konusuna daha geniş bir çerçeveden baktığımızda öfkenin sadece Uganda ile sınırlı olmadığını görüyoruz. Sosyal medyanın şüphesiz ki en büyük artılarından biri, yer ve zaman sınırı olmadan insanların bakış açılarını küresel bir boyuta getirmesinde yatıyor. Bu tarz bir sosyal medya vergisi, özellikle durumu iyi olmayan Ugandalılar için küresel sohbete katılamama ve kitlesel bir hareketin parçası olamama anlamlarına gelecektir. 

Bir sansürle karşı karşıya kalan herkes gibi Ugandalılar da çözüm olarak VPN’lere sarıldılar. Kişiyi bulunduğu IP’den ve coğrafyadan daha farklı bir konumda gösteren bu uygulamalar genelde belirli bir ücret karşılığında kullanılabiliyor. Bu durum Uganda’da yüksek oranda vergi kaçakçılığının önünü açabilir.

Öte yandan sosyal medya vergisi insanların VPN’e yönelmesinin ana nedeni değil. Uganda’da vatandaşlar hükümetin iyici kötüleşen ekonomik tablo içerisinde hala en ufak şeylere vergi koyup kendi ceplerini doldurma çabalarını protesto ediyorlar. 

Ülkede kanun yürürlüğe girdikten kısa bir süre sonra Ugandalı bir grup avukat mahkemeye başvurarak yürütmenin durdurulmasını talep etti. Ancak Uganda şartları içerisinde şu an için bunun gerçekleşmesini beklemek oldukça güç. Şimdilik Uganda’da sosyal medyayı kullanmak isteyen vatandaşların vergi ödemek veya VPN gibi teknolojik bir çözüme başvurmaktan başka seçeneği yok gibi görünüyor.