Türk Dili Konuşan Ülkeler Parlamenter Asamblesi (TÜRKPA) 8. Genel Kurulu toplantısının ardından açıklama yapan Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Başkanı Binali Yıldırım, iki gün süren toplantılarda Türk dünyasının bütün sorunlarının tüm boyutlarıyla ele alındığını, gelecek vizyonu ve hedeflerinin ortaya konduğunu belirterek 'İzmir bildirgesi' adıyla ortak bir bildiri kabul ettiklerini kaydetti. 

TÜRKPA 8. Genel Kurulu toplantısının ikinci gününde yapılan oturumun ardından basın toplantısı düzenlendi. Toplantıya TBMM Başkanı Binali Yıldırım’ın yanı sıra, Azerbaycan Milli Meclisi Başkanı Oktay Asadov, Kazakistan Meclis Başkanı Nurlan Nigmatulin, Kırgızistan Meclis Başkanı Dastanbek Cumabekov katıldı. 

İzmir bildirgesi 

İki gün süren toplantı hakkında konuşan Yıldırım, "Toplantı sonunda ittifakla kapsamlı bir ortak bildiri kabul ettik. Bu, 'İzmir bildirgesi' olarak adlandıracağımız ortak bildirge. İki gündür devam eden TÜRKPA Genel Kurulu 10. kuruluş yılı etkinlikleri ve konferanslarda Türk dünyasının bütün sorunları bütün boyutlarıyla ele alınmıştır ve gelecek vizyonu, hedefleri nelerdir, bunlar ortaya konmuştur. Ancak çalışmalar bununla sınırlı kalmamıştır. Göç meselesi, bölgesel barışın ve güvenliğin korunması, ayrıca ülkelerin egemenlik haklarına yönelik tehditler, ülkeler arasındaki ortak dil kültür ve tarih bilincinin geliştirilmesi gibi hayati öneme sahip konular tek tek ele alınmıştır. Karabağ gibi, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti gibi itilaflarında da çözümlenmesi konusundaki irade ortaya konmuş ve bu konudaki düşünceler açıklıkla ifade edilmiştir. TÜRKPA dönem başkanlığımızın süresi içerisinde bugüne kadar yapılan çalışmaların dünyadaki ve bölgemizdeki gelişmelerin ışığında daha da ileriye taşınması için Türkiye Cumhuriyeti olarak başta Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve TBMM olarak bizler elimizden gelen tüm gayreti göstereceğimiz bu vesile ile ifade etmek istiyorum. Üye ülkelerin Cumhurbaşkanlarına, TÜRKPA’ya verdikleri sınırsız destekten dolayı şükranlarımı sunuyorum" dedi. 

"Kayda değer başarılara imza atmıştır" 

Genel kurulun çok verimli geçtiğini kaydeden Yıldırım, sözlerini şöyle sürdürdü: 

"Kırgızistan Cumhuriyetinden devraldığımız TÜRKPA dönem başkanlığı görevini layıkıyla yerine getirmek için çalışmalarımızı sürdüreceğiz. 2008 yılı 21 Kasım’da İstanbul’da yapılan toplantıyla temeli atılan TÜRKPA, 7 genel kurulda aldığı kararla kurumsallaşma sürecinde kayda değer başarılara imza atmıştır. Türk dili konuşan ülkeler arasında artık her alanda kurumsallaşmış işbirliği önemli boyutunu teşkil eden TÜRKPA ile ilgili uzman komisyon raporları ele alındı. İzmir’e gelen üye ülkelerin meclis başkanları ile de birebir görüşmeler yaptık. Bütün bu görüşmelerimizde ülkelerimiz arasında ilişki ve işbirliğinin kardeşlik bağlarımız temelinde daha da geliştirilmesi yönünde değerlendirme imkanı bulduk. Çalışmalarımızın Türk dili konuşan ülkeler arasında birlik ve dayanışmanın sergilenmesi bakımından önem teşkil ettiğini değerlendiriyor ve önümüzdeki dönemde meclisler arasında gerçekleştirilecek faaliyetler bakımından yol gösterici olmasını temenni ediyorum." 

"Özbekistan ve Türkmenistan’ı da üye olarak görmekten memnuniyet duyacağız" 

Yıldırım, konuşmasının devamında şunları söyledi: 

"Kardeşlik esasına dayalı aramızdaki bağları canlandırmak, işbirliğine daha da dinamizm kazandırmak, halklarımız arasındaki yakınlığı ve kardeşliği güçlendirmek; dünyanın içinden geçtiği yeni tehditlerle dolu dönüşüm süresinde hayati öneme sahiptir. İşbirliği ve dayanışma ruhu içinde çalışmamız, ülkelerimizin büyük potansiyelini hayata geçirmek için fırsatı verecek. Avrasya bölgesinde refah alanı oluşturmamıza imkan sağlayacak, mevcut tehlike ve zorlukların üstesinden gelmek için güç verecek. Önümüzdeki dönemde Özbekistan ve Türkmenistan’ı da gerek Türk Konseyi’ne gerek TÜRKPA’ya üye olarak görmekten memnuniyet duyacağız." 

“TÜRKPA artık olgunlaşmış bir kurum” 

Yıldırım’ın ardından konuşan Azerbaycan Milli Meclisi Başkanı Oktay Asadov, ise "Bu buluşma herkes tarafından desteklendi ve hiçbir gözlemci heyetin başkanı İzmir bildirisinden memnuniyetsizlik ifade etmedi. TÜRKPA artık olgunlaşmış bir kurumdur. Bundan sonra da TÜRKPA olarak birbirimizi çok iyi anlamamızı ve desteklememizi istiyorum. Artık Özbekistan temsilci heyeti de burada yer aldı. Şimdi Macaristan da aramıza katıldı. Bunlar hepimizin samimi çabalarının sonucudur. Katılmak isteyenler de yine katılsınlar. Çok üst düzey bir toplantıydı, Türkiye’ye geldiğimizde üst düzey misafirlikten başka bir şey göremiyoruz zaten" dedi. 

“Herkes tarafından desteklendi” 

Kazakistan Meclis Başkanı Nurlan Nigmatulin da "Kardeş Türkiye ülkesinde bu toplantının başarılı geçtiğini söylemek istiyorum. Bugün 10 yaşına geldi TÜRKPA, bizler sonuç bildirisinin hazırlanmasıyla ilgili Kazakistan olarak tekliflerimizi verdik ve herkes tarafından desteklendi. 2019 senesinde parlamentoların 4’ncü toplantısı Astana’da yapılacak. Bu konudaki hazırlıklarımızı yaptık ve gerekli altyapıyı hazırladık. Gelecek dönemde Türk halkları arasındaki kardeşliği yakınlaştırmak için gerekli çalışmalara devam edeceğiz. Özbekistan’dan gelen konuk heyetin katılımı bile bizim için büyük sevinçtir. Gelecek sene Bakü’deki toplantımızda daha büyük başarılara imza atacağız diye inanıyorum” ifadelerini kullandı. 

“Çocuklarımız ölmesin” 

Kırgızistan Meclis Başkanı Dastanbek Cumabekov ise şunları kaydetti: 

"Bugün bizim için en gerekli, en mühim toplantı oldu diye düşünüyorum. Türkçe konuşan ülkelerin her zaman karnı tok oluşu, siyasette iyi şeyler konuşmasını istiyoruz. Türkiye Cumhuriyetinin Cumhurbaşkanı Erdoğan, türlü siyasi olaylarda söylediklerini biliyoruz. Erdoğan, Türk devletlerinin çıkarını her zaman desteklediğini görüyoruz. Dünyada hiçbir zaman savaş olmasın, barış olsun; bizim çocuklarımız ölmesin. İzmir deklarasyonunda güzel şeyler söylendi. Hepsi bir atanın çocukları olduğumuzu gösteriyor. 2018 senesinde birçok işler yaptık, birlik olursak dünyadaki en iyi uluslararası kurumların lideri olacağız.”