Kadın ve erkekte kısırlığın işaretleri olabilecek durumlar bilinirse geç olmadan doktora başvurup uygun tedaviye başlanılması önemlidir.

Özel Ege Şehir Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Haşmet Mesut Özsoy, İnfertilite yani kısırlık hakkında detaylı bilgi verdi.

''Kısırlık belirtileri ve nedenleri''

Bazı kadınlarda hiçbir belirti vermeyen kısırlık, çoğu kadın için pek çok işaretle sinyal vermektedir. Üreme çağındaki kadınlarda en basit kısırlık belirtisi adet kanamalarındaki düzensizliklerdir.Erkeklerde kısırlık belirtileri kadınlardakinden çok daha az sayıda ve az fark edilebilir düzeydedir.

1 ) Genel faktörler

Yalnızca kadını etkileyen genel faktörler içinde yaş, sigara içimi, cinsel yollar ile bulaşan hastalıklar, aşırı kilolu ya da zayıf olmak sayılabilir.

2 ) Yaş

27 yaşından sonra, döllenme kabiliyeti hızlı bir şekilde azalmaya başlar ve 35 yaşından sonra ise, dölenme yeteneği belirgin bir şekilde düşer.

Yumurtalık rezervi açısından; 40 yaşında bu oran yalnızca yüzde 3’tür. 44 yaş ve sonrasında hamile kalma ihtimali tedavi olmasına rağmen oldukça düşüktür. 35 yaş üzerinde olanlar için bu süre 6 ay olarak önerilmektedir.

3 ) Sigara içimi

Sigara içmek, yumurtalığın faktörlerini olumsuz açıdan etkiler. Oluşan bu bozukluğun derecesi, sigara içilen süre ile beraber tüketilen miktara da bağlıdır. Aynı zamanda sigara, döllenmiş olan yumurtanın taşınması ve rahim tarafından tutulmasını da ciddi anlamda etkilemektedir. Sigara içen kişilerde, içmeyenlere göre kısır olma ihtimali, % 65 civarında fazlalık göstermektedir.

4 ) Cinsel yolla bulaşan hastalıklar

Cinsel yollar ile bulaşan hastalıklar, kısırlığa sebebiyet verebilir.Vakit geçirmeden tedavi olarak, üreme sisteminde hasarların kalması önlenebilir.

5 ) Vücut ağırlığı ve yeme bozuklukları

Yağ hücreleri, seks organları gibi östrojen (kadınlık hormonu) hormonu oluştururlar. Çok fazla yağ hücresinin olması, fazla hormon üreterek hamile kalma şansını ciddi oranda azaltmaktadır. Çok az yağ hücresinin olması halinde de, yetersiz seviyede ki östrojen hormonu üretimine bağlı olarak, adet düzeni bozulmaktadır.Bunun yanı sıra, fazla kilolu ve obez kadınların, kısırlık tedavisinde elde edilecek başarının düşebildiği ve tedavi ücretini arttırdığını, aynı zamanda hamile kaldıkları zaman, yüksek riskli gebe olma oranının daha yüksek olduğu bildirilmiştir.

6 ) Kemoterapi

Kısırlık için, oldukça yüksek risk etkenidir. 3 kür kemoterapi sırası, yumurtalıklarda bulunan yumurta miktarını azaltırken, 4 kür kemoterapi ardından, hormon seviyesi menopozal düzeylere kadar gelmektedir.

7 ) Yumurtlama bozuklukları (Ovulatuvar)

Yumurtlama bozukluklarını 3 farklı grupta inceleyebiliriz. Bunlardan birincisi, hipogonadotropik hipogonadism olarak bilinen ve beyinden salgılanarak yumurtalıkları idare eden hormonların, gerekli olandan daha az seviyede olmasından kaynaklanan bir durumdur. Bu kadınlarda, tedavi yapılmadan önce bir beyin MR’ı çekilmesi ve prolaktin ölçümlerinin yapılması gereklidir.

Başka bir grup, yumurtlama bozukluğu hipergonadotropik hipogonadism olarak bilinen ve yumurtalık içinde bulunan yumurtaların, beklenenden erken zaman içerisinde tükenmesine bağlı olan durumdur. Bu durum, erken menopoz olarak da bilinmektedir. Üçüncü grup yumurtlama problemi ise, kadınlarda en çok görülen, ve hormon bozukluğu olan polikistik over sendromudur.

8 ) Polikistik over sendromu (PKOS)

Sebebi tam olarak bilinmemektedir. Henüz gelişmemiş yumurtalar, çevresel dizilimi ve fazlası ile erkeklik hormonu salgılayan, stroma diye bilnen tabakanın kalınlaşması ile alakalıdır.

9 ) Endometriozis ( Çikolata kisti )

Rahim içerisini çevreleyen endometrial hücrelerin, rahim dışında yerleşerek çoğalmasıdır. Genel olarak, 35 yaşın üzerinde olan kadınlarda görülür. Bu hücrelerin bir bölümü de, geriye doğru giderek tüplerin içerisinden karın boşluğuna doğru dökülür. Genel olarak bu hücreler, vücutta bulunan savunma mekanizmaları tarafından yok edilir. Fakat bazı kadınlarda, bu mekanizmalar yeteri kadar iyi çalışmaz ve bunun sonucunda endometrial hücreler, karın zarı üzerine yerleşerek çoğalmaya başlarlar.Kısırlığa neden olurlar.