CHP PM Üyesi ve İzmir Milletvekili Ednan Arslan Enerji Bakanlığının 2023 yılı bütçesi üzerine TBMM Genel Kurulu’nda bir konuşma yaptı. İktidarın uzun zamandır muhalefeti yerli ve milli olmamakla itham etmesini hatırlatan CHP’li Arslan, ‘şimdi bu kürsüden size kim milli, kim yerli, kim değil tek tek anlatacağım’ dedi.

Akkuyu Nükleer Güç Santrali ile ilgili yaptığı değerlendirmelerle sık sık yerlilik ve millilik sorgulaması yapan CHP’li Arslan şöyle konuştu:

“On iki yıl önce Rusya'yla bir uluslararası anlaşma imzaladınız; bu anlaşma neticesinde Akkuyu'ya toprak tahsis ederek yap-işlet-sahip ol modeliyle nükleer santral yapmanın yolunu açtınız. Bu anlaşmayla dünyada kendi topraklarında başka bir ülkeye ait santral kurduran ilk iktidar oldunuz. Bu da yetmezmiş gibi, piyasanın çok üstünde alım garantisi verdiniz, 1 kilovatsaat elektrik için 12,35 sent. Bu santral yılda 8 bin saat çalışmış olsa, verilen on beş yıllık alım garantisi kapsamında Rusya'nın kazanacağı para ne kadar biliyor musunuz? 100 milyar dolar, yaklaşık 100 milyar dolar. Santrali yapan Rusya, işleten Rusya, sahibi olan Rusya. Cebine yaklaşık 100 milyar dolar parayı koyacak olan Rusya. Radyoaktif atıkları bertaraf etmek zorunda kalan Türkiye, ama yerli ve millî olmayan muhalefet! Şimdi buradan bir kez daha soruyorum: Bu projenin neresi yerlidir, neresi millîdir? Bu santral bizim enerjide dışa bağımlı olmamızı engellemediği gibi Rusya'ya göbekten bağımlı olmamıza sebep olmaktadır. Bu şartlarda 2'ncisini Sinop'ta yapmanın, 3'üncüsü için Trakya'da yer aramanın mantıklı bir izahı yoktur, bu milletin geleceğini ipotek altına almaktan artık vazgeçin.”

Yap-işlet-sahip ol modeliyle projenin sahibinin Rusya olduğunu tekrar vurgulayan CHP’li Arslan Enerji Bakanı Dönmez’e, ‘Bu projede Türkiye'nin rolü ne? Bizler müşteriyiz, hem de nasıl müşteri biliyor musunuz? Yağlı müşteriyiz, bizler yağlı müşteriyiz burada.’ sözleri ile tepki gösterdi.

CHP’li Arslan, Bakan Dönmez’in verilen bu garantinin piyasa şartları içinde makul ve şu an piyasamızdaki elektriğin kilovatsaatinin 20 sent olduğunu söylemesine karşın şu tespitleri paylaştı:

“Bu piyasada işlem gören 20 sent civarındaki elektrik fiyatları sadece altı aydır 20 sent. Ekim 2021'de 6,9 sent, Aralık 2021'de 7,1 sent idi, ama siz ne yaptınız? Ekim ayından bugüne PTF'i 5 kattan fazla artırdınız. Beceriksiz ekonomi politikalarınız sonunda kur şokuyla birlikte fiyatların katlanmasına siz neden oldunuz. Piyasaya verilebilecek teklif üst sınırını şirketlerin lehine siz revize ettiniz. Geçen yıl bu zamanlarda bu fiyat 1 megavat elektrik için 1.217 lirayken şu an 4.800 liradır. Geçen yıl bu zamanlarda elektriğin kilovatsaati ortalama 94 kuruş iken şu an 4 lira olmuştur, bunu yapan sizin iktidarınızdır. “

Eğer bu santralin üreteceği elektriğin fiyatı piyasa fiyatlarıyla neredeyse aynı ise bu santrali niye yapıyoruz diye sorgulayan CHP’li Arslan, ‘bu durumda bize faydası ne olacak? Sonra radyoaktif atıklar ne olacak? Umarım Bakanlığınız ve ilgili kurumlar radyoaktif atık ile evsel atığın farkını biliyordur.’ Diye konuştu.

Rusya’nın kendi ülkesinde ve Bangladeş’te yaptığı santralleri örnek gösteren CHP’li Arslan; ‘Rusya başka ülkelere de bu santrallerden yapıyor. Ülkesinde yaptığı santral için 4,2 sent, Bangladeş'te 9,3 sent ama bizim ülkemizde 12,35 sentle bu santral yapılıyor. Burada açıkça görüyoruz ki bu enerji ucuz bir enerji değildir. Bunun neresi yerlidir, neresi millîdir?’ diye sordu.

Akkuyu NGS’yi YEKDEM ve YEKA'larla karşılaştıran CHP’li Arslan şunları söyledi:

“2021 yılı öncesinde YEKDEM için verilen garantilerde yenilenebilir enerjilerle ilgili fiyatlar 1,4 TL ile 2,6 TL arasında iken, nükleer santral 2,3 TL idi. 2021 yılında dolarla garanti verilmesi kaldırıldı., Türk lirasına çevrildi. Bu, doğru bir karardı. Peki nükleer santral nerede kaldı? Nükleer santral 2,3 TL. Ama bugün, yenilenebilir enerjinin ortalaması 37 kuruş. Bunun neresi ucuz, neresi yerli, neresi millîdir?

Yine, Bakanlık YEKA'larla ilgili birtakım ihaleler yapıyor. Bildiğim kadarıyla RES'lerle ilgili 3 adet, GES'lerle ilgili 4 adet ihale yapıldı. GES'lerle ilgili ihalelerin bir tanesi iptal oldu. Orada bile verilen alım garantilerini hatırlatmak isterim. Bakınız, nükleer santrali 12,35 sent, YEKA RES-1 3,48 sent, YEKA RES-2 3,5 ila 4,5 sent, YEKA RES-3 2,9 ila 5,4 sent, YEKA GES-1 6,99 sent, YEKA GES-3 1,17 sent, YEKA GES-4 ise 2,1 ila 3 sent arası. Üstelik yenilenebilir enerji maliyetlerinde düşme eğilimini hesaba kattığımızda Akkuyu fiyat olarak YEKDEM'lerin de YEKA'ların da 7-8 katıdır.”

CHP’li Arslan iktidarın ülkeyi yönetemediğini, yönetemediği içinde halkın kaynaklarının peşkeş çekildiğini vurguladığı konuşmasını, ‘sizleri yerli ve millî olmaya davet ediyorum.’ diyerek sonlandırdı.