Bağışıklık sistemimizin büyük bir kısmı bağırsaklarda bulunur. Bağırsaklar, kendi ürettiği hormonlar aracılığıyla kendi aktivitesini kontrol eder ve beyne mesajlar gönderir. Yani bağırsak basit bir sindirim organından çok daha fazlasıdır. Bağırsak florasının dengesiz bir bileşimi - yani artan oranda "kötü" ve düşük oranda "iyi" bakteri - sağlık üzerinde olumsuz bir etkiye sahip olabilir. Kronik iltihaplı bağırsak hastalıkları, gıda intoleransı ve alerjilerin yanı sıra psikolojik bozukluklar ve nörolojik hastalıklar, bu dengesiz bağırsak florasının sağlık sonuçları olabilir. Mikrobiyomun sağlığımız için muazzam potansiyeli hala büyük ölçüde keşfedilmemiştir, ancak çok sayıda çalışma, bağırsak bakterilerinin hormon dengemiz de dahil olmak üzere organizmamızın her alanını etkileyebileceğini göstermiştir.Peki bağırsak sağlığı ve hormonlar nasıl ilişkilidir?

Hormon merkezi ‘’Bağırsak’’

Hormonlar vücuttaki süreçleri ve işlevleri yönlendirir. Vücuda enerji sağlayan, onu aktif veya uykulu yapan, kas yapan veya cildi sıkılaştıran önemli haberci maddelerdir.

Mikrobiyom olarak da bilinen bağırsak florası vücudumuzdaki en önemli haberci maddeleri, hormonları (Tiroid hormonları, östrojen, testosteron veya kortizol.... ) dengeler. Öncelikle bu hormonların kısaca görevlerini tekrar hatırlayalım ki, bağırsak florasının ne kadar önemli olduğunu daha iyi anlayalım.

Bir bakışta en önemli hormonlar

• Adrenalin: Vücudun kaçması veya savaşması gereken tehlikeli ve stresli durumlarda ek güçleri harekete geçirmesine yardımcı olur.
• Kortizol: Adrenalin gibi bir stres hormonudur. Kan damarları ve metabolizma üzerinde etkilidir. Özellikle kan tuzu dengesi için önemlidir.
• Dopamin ve Serotonin: Bu hormonlar ve nörotransmitterler, uyarımı bir sinir hücresinden diğerine iletmekten sorumludur. Mutluluk hormonları olarak da bilinirler.
• Endorfinler: Doğal ağrı kesiciler gibi davranırlar. Bu maddeler ayrıca insanların acil bir durumda tepki verebilmelerini sağlar.
• İnsülin : Vücudun enerji depolamasını sağlar. Şekerin hücrelere girmesini ve orada depolanmasını ve kan şekeri seviyesinin düşmesini sağlar. Bu mekanizma bozulursa, örn. B. Çok az insülin veya hücrelerin insülin direncinin artması (artan insülin ihtiyacı) nedeniyle bu genellikle ilaç tedavisi gerektirir.
• Melatonin: Ggündüz-gece döngüsünü kontrol eden bir hormondur. Epifiz bezinde serotoninden yapılır. Ayrıca vücudun başka yerlerinde de, örneğin sindirim sisteminde üretilir.
• Östrojen ve Testosteron: Cinsiyet hormonları, kadınların kadınlara, erkeklerin erkeklere benzemesinden sorumludur. Zevk duygusunu ve üreme yeteneğini etkilerler.

Bağırsaklarımızın ev sahibi Mikrobiyom nedir? Sağlıklı bir mikrobiyom için nasıl beslenmeliyiz?

Bağırsaklarda ışıldayan güneş Mikrobiyom, (bağırsak florası) bağırsakta bulunan bakteri, mantar ve virüs gibi milyarlarca mikroorganizmadan oluşan bir tür canlı topluluktur. Bağırsak florası her kişide farklıdır. Bir insan ne kadar çeşitli beslenirse, bağırsaktaki mikrobiyom da o kadar sağlıklı olur. Ve dolaylı olarak hormon dengesi de!

Bağırsakların ve hormonların mümkün olan en iyi uyum içinde olması için, mikrobiyomun dengeli ve özellikle çeşitli olması gerekir - ve tam da bu noktada dengeli bir beslenme kilit rol oynar. Çünkü bağırsak bakterileri yediklerimizle yaşar.

• Probiyotikleri günlük menünüze koyun: Yoğurt, kefir, turşu, kombucha (fermente çay), elma sirkesi
• Probiyotikler için gerekli besin kaynağı ‘’Prebiyotikler’’: Kükürtlü sebzeler (soğan, sarımsak, pırasa, kereviz, lahana..), enginar, hindiba, yerelması, yulaf ezmesi, muz
• Sağlıklı bir bağırsak florasının temeli, ‘’Yüksek Lifli’’ bir diyet: Günlük lif ihtiyacı, rahatlıkla Meyve, sebze, bakliyat, tohumlar ve tam tahıllardan karşılanabilir.

Aslında genel olarak sağlıklı, dengeli, çeşitli ve mevsiminde beslenenen kişiler sağlıklı bir bağırsak florasına sahiptir. Sağlıklı bir mikrobiyom için beslenmemizde olması gerekenler kadar olmaması gerekenlere de dikkat edilmelidir. Şeker, beyaz un, gazlı ve kafein içerikli içeceklerden uzak durulmalı veya günlük olarak sınırlandırılmalıdır. Ve gereksiz kullanılan antibiyotik, ağrı kesici gibi ilaçlar bağırsak florasında ciddi bir yıkıma sebep olmaktadır.

Bağırsaklarınızda güneşin ışıldaması için bir adım at.... Işıltınızla var olun...Sevgilerimle

Senem Köse Bektaş
Holistik Beslenme Danışmanı /Theta Healing Uygulayıcısı Gıda Mühendisi
İnstagram @holistikmuhendis
Twitter @senemkose14