Senem Köse Bektaş
DUYGUSAL YEME DÖNGÜSÜNDEN ÇIKMANIN YOLLARI
Duygusal yeme bir kısır döngüdür. Bu döngüde çoğu zaman kontrol yoktur. Hatta fiziksel açlıkta yeme eyleminin bir kapasitesi varken, duygusal yeme de bu kapasite yoktur. Bir anda bir paket çikolatayı bitirmiş olursunuz ve geriye size kalan kocaman bir suçluluk duygusudur. Duygusal yeme bir döngüyü barındırır içinde.Kişi olumsuz bir duygunun boşluğu içindedir. Bu duygu ile başa çıkmak için yemek yer ve seçilen gıdalar genellikle tatlı olur. Sonra kısa bir süreliğine bir rahatlama hissi olur. Ama altında suçluluk duygusu ivme yapamaya başlar. Ama bir süre sonra yine kendini olumsuzluğun içinde bulur ve yine yemeyi tercih eder. Ama kişi yeme atakları devam ettikçe kendini daha kötü hisseder. Ve bu kısır döngü bu şekilde devam eder.
Bu döngüden nasıl çıkabiliriz derseniz, zarar veren bir davranışı değiştirebilmenin dönüştürebilmenin ilk koşulu farkındalık sahibi olmaktır. Eğer siz de duygularla baş etmek için bu döngünün içinde olduğunuzu düşünüyorsanız, öncelikle bu sorunu başlatan, devam ettiren, arttıran faktörleri fark etmeye çalışın. Farkındalık, bu döngüden çıkmanızı sağlayan kapının anahtarıdır.
Unutmamamız gereken ise duygusal yeme davranışının kontrolü biraz zaman alabiliyor. Duygularınıza ve kendinize sabırla yaklaşın.
Duygusal yeme ataklarını kontrol edebileceğiniz yöntemler ise;
Duygularınızı fark edin,durun, sakin olun; Yıllardır halının altına süpürdüğünüz, çekmecenin içinde sakladığınız o duygunuzu görmezden gelmek yerine fark edin, fark etmek için ‘’altın sorular’’ verceğim size...
- Beni yemeye iten faktör nedir ?
- Şu an nasıl hissediyorum?
- Ne gibi bir olay yaşadım? Bu beni nasıl hissettirdi?
- Gerçekte şu an ihtiyacım olan ne?
- Hangi duyguda yemek istiyorum? Bu duyguda yeme tercihin ne? Ve ne kadar yiyorum?
- Günün hangi saati yeme ataklarım oluyor?
Gerçek nedenleri bul; Farkındalığınız için soracağınız soruları yazacağınız bir günlüğünüz mutlaka olmalı. Yazarak terapi .. Yazmak, ruh,zihin, duygu ve beden arasında köprü kurar. Yazmak, içinizde baskıladığınız, sizi yemeye iten duygunun açığa çıkmasını da sağlar. Gün içinde bunu alışkanlık haline getirdiğinizde kendinizi izlemek, gözlemlemek, daha net ve nesnel görmenize sebep olur. Gözlemlemek yemeğin çözüm olmadığını fark ettirecektir. Bu şekilde hangi duyguda ne yediğinizi, ne kadar ve ne zaman yediğinizi tespit etmek, ne işe yarar derseniz bunu her yaptığınızda bu ataklarınızın günden güne azaldığını farkedeceksiniz.
Farklı alternatifler deneyin; Zor duygularla başa çıkabilmek için yemek yerine farklı etkili ve kalıcı çözümler bulunmalıdır. Öncelikle duygularınız bastırmadan ifade etmeyi öğrenmek, negatif duyguların kontrolünden çıkmanızda en etkili yöntemdir. Negatif inaçları bulup çözmek kendinize olan özgüveni ve özşefkati arttıracaktır. Yapılan araştırmalarda duygusal yeme ataklarının altında çıkan 4 temel duygu ise değersizlik, yetersizlik, sevgisizlik ve güvensizliktir. Yeme atağı geldiğinde spora yönelmek, film izlemek, dans etmek, kitap okumak, bir arkadaşla sohbet yada bir hobinizle meşgul olmak kontrolü size geri verecektir. Böylece bedeninizde sıkışan enerjileri atmak için bir kıvılcım yakmış olursunuz. Bazen de yaşanılan zor durumların sebebi biz olmayız. Böyle durumlarda da soruna bakış açınızı, olaya yüklediğiniz anlamı değiştirmek kendinize açılan bir yoldur.
Mutfağınızı ve alışkanlıklarınızı yeniden gözden geçirin. Minik düzenlemelerle duygusal yeme döngüsünde pişmanlık ve suçluluk yaşamamak için küçük dokunuşlar da önemlidir. Örneğin kalorili, besin değeri düşük ama kolay ulaşılabilen hazır gıdaları bir süre mutfağınızdan uzak tutun.. Alışverişlerinizde sağlıklı atıştırmalıkları tercih edin. Meyve, kuruyemiş gibi...Ancak bu kesin çözüm değil tabiki..
Yardım alın. Stres seviyenizi kontrol edebilecek bir çok teknik mevcut. Tüm çabalarınıza rağmen, bu döngü içinden çıkamıyorsanız, kendinize bir hediye verin ve destek alın.
Sabır, farkındalık ile atılan her küçük adım ile uzun vadede sağlıklı yeme alışkanlıklarını hayatınıza çekebilirsiniz.
Her gün kendine bir adım at .... Işıltınızla var olun...Sevgilerimle
Senem Köse Bektaş
İnstagram @holistikmuhendis
Twitter @senemkose14