Ebru Akçınar Özgür
2022 yılında değişen sosyal sigorta kanunda önemli düzenlemeler
Değerli Okurlarım;
Bugün sizlere yılbaşından itibaren tüm mükellefleri ilgilendiren Sosyal Sigortalar kanundaki önemli değişiklikleri köşemde açıklamak istiyorum.
Kıdem Tazminatı Asgari ücretteki artışa bağlı olarak kıdem tazminatı da arttı. Toplam kıdem tazminatı ise çalışanın son aldığı aylık giydirilmiş brüt ücretin, işyerinde çalışılan yılla çarpılması ile hesaplanıyor. Hazine ve Maliye Bakanlığı 2022 yılı ocak-haziran dönemi Mali ve Sosyal Haklara yönelik genelgesine göre 2022’nin ilk yarısında uygulanacak kıdem tazminatının tavanı yüzde 27.9 artırılarak, 10.569 liraya çıkartıldı.
İşsizlik Maaşı Çalışanın adına son 4 ay içinde SGK’ya bildirilen prime esas kazanç dikkate alınarak hesaplanıyor. Sigortalının ortalama brüt kazancının yüzde 40’ı kadar işsizlik maaşı ödeniyor. 2022 yılında en düşük işsizlik maaşı 2.137 lira, en yüksek işsizlik maaşı ise 4.272 lira oldu.
Genel Sağlık Sigortası (GSS) için ödenecek prim de değişti. Aynı hanede yaşayan aile içinde kişi başına düşen gelir asgari ücretin üçte birinin altında olanlar her sene olduğu gibi gelir testine girip ,gelirlerinin düşük olduğu tespit edilirse GSS primleri devlet tarafından karşılanacak .2022 yılında genel sağlık sigortası için aylık 150,12 lira, yıllık da 1.801 lira prim ödenecek. GSS sistemine prim borcu olanlar, Sağlık hizmetinden faydalanmaya devam edecek.
Zorunlu sigortalı olmayı gerektirecek şekilde çalışmayan, sigortalı olarak çalışmakla birlikte ay içerisinde 30 günden az çalışan ya da tam gün çalışmayanlar, malullük ve yaşlılık aylığı almayanlar isteğe bağlı sigortalı olabiliyor. İsteğe bağlı sigortalılıkta ödenecek prim kişi kendi belirleyecek Ancak az brüt asgari ücretin yüzde 32’si, en çok da yine brüt asgari ücretin 7.5 katının yüzde 32’si kadar prim yaptırabilecek .2022 yılında isteğe bağlı sigorta yaptıracaklar aylık en az 1.601 lira prim ödeyecekler. Primlerini yüksekten ödemek isteyenler ise 2022’de en çok 12.009 lira yatıracaklar. Bağ-Kur sigortalarının 2022’de aylık prim tutarı ise 1.726 lira ,5 puanlık prim indiriminden yararlananlar için aylık prim tutarı 1.476 lira ,Tarım Bağ-Kurluların ise 2022’de ödeyecekleri prim tutarı 1.668 lira oldu. Bağkur borcu bulunanlarda 31/12/2021 tarihine kadar sağlıktan bakılmaya devam edeceklerdir .
Tarım BAĞ-KUR'luları ile ek – 5. madde kapsamında sigorta primini kendileri ödeyen tarım işçilerine primlerini ocak ve temmuz ayında yılda 2 taksitle ödeme hakkı getirildi. Uygulama 1 Ocak 2022 tarihinden itibaren yapılması gereken ödemeler için başlayacak.
Yeni yılla birlikte kadın sigortalılar için doğum, erkek çalışanlar için de askerlik borçlanması için ödenecek tutarlar da aynı şekilde arttı.
2022’de en düşük borçlanma için ödenecek tutar günlük 53.38 lira, aylık 1.601 lira oldu. Tavandan borçlanma yapacaklar ise günlük 400.32 lira, aylık 12 bin lira ödeyecek.
45 yaş altı çalışanların işverenleri tarafından Bireysel Emeklilik Sistemine (BES) dahil edilmesine imkan tanıyan otomatik BES’te maaşlardan yapılan kesinti tutarı da aynı şekilde arttı . Çalışanların her ay brüt maaşlarından yüzde 3 kesilerek, BES’e aktarılıyor. 2022 yılında asgari ücretli bir çalışanın aylık maaşından 150,12 lira BES kesintisi yapılacak.
65 yaşını doldurmuş, hiçbir sosyal güvencesi ve herhangi bir geliri olmayan kişilere ödenen 65 yaş aylığının 2022’de hem tutarı artacak hem de yararlanma koşulu değişecek. Aylıktan yararlanabilmek için gelirin asgari ücretin aylık net tutarının üçte birinden az olması gerekecek. Buna göre 2022 yılında aylık geliri 1.417TL nin altında olanlar yaşlılık aylığı alabilecek. Buna göre 2022 yılında yaşlılık aylığı 1.131 liraya çıkacak. Yeni senede engellilere ödenen maaşlar da engellilik yüzdesine göre 865 lira ile 1.298 lira arasında olacak.
2022'de Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından ödenen cenaze yardımı 1.250 liraya yükseldi. En düşük rapor parası ise ayakta tedavilerde 79.50 TL oldu.
Engelli bireylerin hayatlarının idamesini evde yürütecek olan kişilere Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü tarafından ödenen evde bakım maaşında artış yapıldı. Aylık ödeme 2022 yılında 2706 TL’ye yükseltildi.
Her yıl yeni Tefe ,TÜFE oranlarına ,asgari ücretteki değişime ve enflasyon rakamlarına bakınca Atatürk‘ün “Ekonomisi
zayıf bir ulus, yoksulluktan ve düşkünlükten kurtulamaz; güçlü bir uygarlığa, kalkınma ve mutluluğa kavuşamaz; toplumsal ve siyasal yıkımlardan kaçamaz.” sözünü bir kez daha hatırlıyorum .
Kıymetli Okurlarım ; Sağlıkla ,mutlulukla geçecek mutlu hafta sonları diliyorum.
Sevgiyle kalın..
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.