Deprem öncesi de yazdım, deprem sonrası da.

İzmir eski İzmir olmayacak, İzmir ekonomisi, eski İzmir ekonomisi olmayacak diye.

Nitekim bunun yansımaları da yavaş yavaş kendini göstermeye başladı. TÜİK istatistiklerinde gayrimenkul satışlarında yüzde 40’lara varan bir düşüş açıklandı.

Bu iyi düşüş rakamları, ben ekonomist değilim ama piyasayı iyi okuyabilen bir gazeteciyim.
Bu fiyatlar daha da düşecek.

Nedeni piyasa dengesi ve deprem.

Çünkü henüz, kredilerin çok düşük olduğu dönemde, yükselen fiyatlarda gayrimenkul almayı kendisine bir fırsat olarak görenlerin elindeki krediler patlamadı.

İşte o krediler patladığında ne mi olacak?

Hukuki olarak şöyle anlatayım.

Bankalar, kredi taksitlerinin geri ödenmesi kısmında 3 aylık bir taksit opsiyonunu kullandıktan sonra gayrimenkullere ellerindeki ipotek yoluyla el koyacak.

Ancak banka bu, gayrimenkule değil nakit paraya önem verdiği içinde gayrimenkulleri yok parasına da olsa icra dairelerinde satışa çıkartılacak.

Bir dönem piyasa ekonomisinin hareketi bakarak, gayrimenkul fiyatlarını şişirenler ile o şişirilmiş fiyatlardan ev satışı yaparak ceplerini dolduranlar, bunun sadece vicdanı bedelini ödeyecekler.

Ticaretin altın kuralı, ne bulursan, kimi bulursan, kaça satarsan sat değildir.

Ticaretin altın kuralı, adaletli, hakkaniyetli ve hak ederek kazanmaktır.

Çok kazanıp da, kazandığıyla kısa hayat yaşamak zorunda kalanların yakınlarına sorun onlar size ne demek istediğimi anlatır.

Çok kazanıp da, kazandığının hayrını göremeyenler, hastanelerden, doktorlardan çıkamayanlara sorun onlar size ne demek istediğimi anlatır.

‘Az aşım, ağrısız başım’ atasözünü söyleyen atalarımız, az yiyin, başınız ağrır dememişler.
Bir de deprem olayı girdi piyasa ekonomisinden hemen önce.

Deprem kuşağı olan Seferihisar kaynaklı deprem sonrası İzmir’in gayrimenkul yapısının değeri de değişti.

Örneğin depremde çok hasar gören merkez ilçeler Bayraklı ve Bornova’da gayrimenkul almak artık paranın değil, kalbi güçlü olanın bileceği iş oldu.

Aynı şekilde, Seferihisar, Urla, Çeşme, Karaburun gibi çevre ilçeler de gayrimenkul almak, artık paranın değil, cesareti güçlü olanını bileceği bir iş oldu.

Bankaların devreye henüz girmedi. Ancak yeni yılda tahminin büyük bir gayrimenkul el koyması olayları yaşanabilir.

Milyonluk daireler, binlik TL’lerde icra dairelerinde satışa düşecektir.

Birileri para kazana dursun, birileri çok ama çok ciddi para kaybedecek.

Ama özelikle de emlak piyasasına güven mekanizması yerle bir olacak.

500 bin TL’lerden başlayan fiyatlarla vatandaşlara ev satanlar, her sattığı evin üzerinden yüzde 2 komisyon alıp, 20 bin TL cebine ticari kazanç olarak atanlar, o paralarla bu düşüşte kendilerini idare edecekler.

Akan paranın bile bir dengesi vardır, suyun dengesi gibi.

Çok akar ama bir yol bulur, dünyanın dengesini sağlamak için de orada durur.